Minister Hirsch Ballin (Justitie) neemt de aanslag op de rechtbank hoog op. Hij spreekt van een „aanslag op het functioneren van de rechtsstaat.” De minister stelde dat „met grof geweld” is geprobeerd de rechtsstaat „in het ongerede te brengen.”Hirsch Ballin spreekt van een buitengewoon ernstige zaak, die moet worden uitgezocht. „We moeten ervoor zorgen dat de rechtsstaat kan blijven functioneren.”

Volgens VVD-Tweede Kamerlid Teeven, die eerder aanklager was in de zaak-Holleeder, hebben de daders geprobeerd de rechtsstaat te ondermijnen. Maar Nederland heeft een onafhankelijke en stabiele rechtsstaat die dit soort aanslagen kan hebben, aldus het Kamerlid.

Olivier Dutilh, chef bureau zware criminaliteit van de politie Amsterdam-Amstelland, meldde dat er twee projectielen De Bunker zijn ingeschoten. Een technische ruimte in de rechtbank raakte daarbij beschadigd. Beide granaten explodeerden, maar over een van de twee projectielen bestond twijfel of het volledig was ontploft. Het gaat volgens Dutilh om een „granaatwerper of iets van die strekking.” De rechtszaak werd voor een dag verplaatst naar het gerechtsgebouw aan de Parnassusweg. Vandaag zou het proces weer in de Bunker plaatsvinden.

Granaatwerpers en handgranaten die hier in het illegale circuit belanden, zijn doorgaans afkomstig uit landen die bij een gewapend conflict betrokken waren of zijn, en nog grote partijen in opslag hebben. Te denken valt aan landen in Oost-Europa.

Voor criminele organisaties zijn ze altijd wel ergens te koop, zegt Monique Bruinsma van de unit veiligheid en criminaliteit van IVA beleidsonderzoek en advies. Ze deed onderzoek naar handel en smokkel van illegale vuurwapens in Nederland.

In tegenstelling tot pistolen die ook in het legale circuit van bijvoorbeeld schietverenigingen terechtkomen, worden granaatwerpers en handgranaten uitsluitend geproduceerd als oorlogstuig. Plaatselijke criminelen in de voormalige oorlogsgebieden die over de juiste contacten beschikken, kunnen nog wel eens de hand leggen op een partij die ergens in depot ligt, aldus Bruinsma.

Bij de start van het proces vroegen diverse raadslieden gisteren de Endstratapes af te kunnen luisteren. Bij deze tapes gaat het om op band opgenomen gesprekken die vastgoedmagnaat Willem Endstra in 2003 voerde met rechercheurs. De verklaringen vormen een van de pijlers onder het bewijs. De raadslieden opperden de mogelijkheid dat Endstra door de rechercheurs is gemanipuleerd.

Een van de advocaten wil de tapes laten beoordelen door onder meer rechtspsycholoog prof. P. van Koppen. Justitie ziet daar niets in. Woensdag zou de rechtbank daarover de knoop doorhakken.