Kox zal Balkenende dinsdag om opheldering hierover vragen tijdens een debat over de regeringsverklaring in de Eerste Kamer.Balkenende zei in de verkiezingscamapgne dat SP en VVD politieke spelletjes speelden rond het AOW–plan van het kabinet”, aldus Kox maandag. „Wat bedoelde hij? De Eerste Kamer is toch een politiek orgaan en niet een clubje ambtenaren? Dat moet de premier erkennen”.

In de aanloop naar de statenverkiezingen dreigden SP–leider Marijnissen en VVD–leider Rutte het kabinetsplan om rijkere 65–plussers te laten meebetalen aan de AOW tegen te houden als hun partijen in de senaat een meerderheid zouden krijgen. Balkenende wees Marijnissen en Rutte hierover terecht.

Maar volgens Kox heeft het CDA in de Eerste Kamer diverse keren wetsvoorstellen om puur politieke redenen gesteund, hoewel het er inhoudelijk grote bezwaren tegen had. Hij noemt als voorbeeld de zorgverzekeringswet.

Kox wil ook van Balkenende weten in hoeverre hij regeringsfracties in de senaat gebonden acht aan het regeerakkoord. De SP wil een parlementair onderzoek naar de politieke steun van Nederland aan de inval in Irak in 2003. De PvdA zou ook zo’n onderzoek willen, maar in de kabinetsformatie heeft ze CDA en ChristenUnie beloofd daarvan af te zien. Kox wijst erop dat formatie–afspraken een zaak zijn van Tweede Kamerfracties en dat de senaat daar formeel buiten staat.

Het is dinsdag de eerste keer in de geschiedenis dat de Eerste Kamer debatteert over de regeringsverklaring. CDA–senator Werner vindt het „staatsrechtelijk onjuist” dat de Eerste Kamer zo’n debat houdt. „Wij zijn als Eerste Kamer niet gebonden aan het regeerakkooord, maar door dit soort debatten te houden, wek je wel die indruk.