Donderdag wordt de Armeense kerk van het Heilig Kruis uit het begin van de tiende eeuw op het eiland Aghdamar in het meer van Van na een langdurige restauratie geopend als museum. De Turkse regering hoopt met deze gebeurtenis duidelijk te maken dat ze het beste voor heeft met de Armeniërs en hoopt op toeristen om de streek aan inkomsten te helpen.De goede voornemens worden echter overschaduwd door kennelijk snel stijgende politieke spanningen in en over het strategisch gelegen land dat nog steeds lid wenst te worden van de EU. De Turkse regering greep de opening van dit Armeens historisch erfgoed aan om nog eens uitvoerig uiteen te zetten waarom er volgens Ankara volstrekt geen volkerenmoord plaatsvond op Armeniërs in 1915 in het toenmalige Ottomaans Rijk.

Oorspronkelijk stelde Ankara voor de heropening op 24 april te houden, de dag van de Armeense herdenking van 1915. De Armeense verontwaardiging werd met de verschuiving van de datum geluwd. Maar toen bleek dat het stenen kruis dat ooit boven de torenspits stond, niet is nagebouwd. De Turkse autoriteiten beklemtonen dat een museum geen kruis behoeft.

Het restauratieproject, gezamenlijk gerealiseerd door Turken en Armeniërs, lijkt een teleurstelling te worden. Tal van prominenten, onder wie de Turkse premier Recep Tayyip Erdogan, komen donderdag toch maar niet naar de opening.

En ook ver boven de kerktoren lijkt de Armeense kwestie voor spanningen te zorgen. Door de wijde luchten boven bergachtig Oost–Turkije vliegen de Verenigde Staten het grootste deel van het proviand voor hun militairen naar het niet veraf gelegen Irak.

Democraten in het Amerikaanse parlement willen binnenkort met een resolutie duidelijk stellen dat ze de Armeense genocide wel erkennen. Een naaste adviseur Buitenlandse Zaken van premier Erdogan, Bagis, zei woensdag in Ankara dat zijn land dat zwaar zal opnemen. Waarnemers menen dat Turkije de Amerikaanse vliegbasis in het land overweegt te sluiten wanneer de resolutie wordt aangenomen.

Bagis zei dat Washington misschien niet direct de reactie van de Turkse regering hoeft te vrezen, maar beslist wel die van de Turkse bevolking. Hij zei dat 80 procent van het proviand voor de Amerikanen in Irak via het Turkse luchtruim wordt aangevoerd.

Bagis verweet voorts Armenië geen dialoog te willen met Turkije. Praten met de regering in Jerevan is volgens hem net als praten tegen een muur. Bagis vindt net als veel Turkse zegslieden dat de Armeense regering zich veel te veel laat opjutten door de fanatiek anti–Turkse Armeniërs uit de diaspora in bijvoorbeeld de VS of Frankrijk.

De Armeense patriarch in Istanbul, Mesrob II, is het met veel Turkse landgenoten eens is dat de Armeense genocide politiek wordt misbruikt. Politici laten in sommige landen in parlementen resoluties aannemen over de erkenning van de Grote Tragedie, zoals de Armeniërs de genocide noemen. Ze doen dat omdat het in hun straatje past, bijvoorbeeld om Turkije als EU-kandidaat dwars te zitten. Het schaadt de pogingen van Turken en Armeniërs om nader tot elkaar te komen, aldus de geestelijke.