Opkomst referendum over grondwet Egypte laag
CAIRO (AP) - Een referendum over grondwetswijzigingen die de Egyptische president Hosni Mubarak wil doorvoeren heeft maandag bitter weinig kiezers getrokken, ondanks een oproep van Mubaraks zoon Gamal, zondagavond, en een uitgebreide overheidscampagne om toch vooral te gaan stemmen. De opkomst heeft geen invloed op de uitslag van het referendum. Deze is bindend bij een eenvoudige meerderheid.
In een stembureau in de buurt van het centrum kwamen in het eerste uur slechts vier mensen opdagen. „Ik zweer bij Allah dat ik niet weet waar ik op stem”, zei Hassan abdel Salaam, een huisschilder. „Als ik niet zou stemmen zou ik misschien problemen krijgen. Ik heb vijf kinderen en we wonen in één kamer.”Aan het eind van de dag gaven medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken bij ten minste een, maar vermoedelijk meer stembureaus opdracht de stembussen met honderden voorstemmen te vullen. Dit zei een Egyptische veiligheidsfunctionaris die dit had gadegeslagen op voorwaarde van anonimiteit.
De oppositiepartijen hadden opgeroepen tot een boycot van het referendum en de Moslimbroederschap, de grootste oppositiebeweging, had aangekondigd ondanks een politieverbod demonstraties te zullen houden, wat mede kan hebben bijgedragen tot de geringe animo. De moslimbroeders zagen uiteindelijk van hun voornemen af, om confrontaties met het gezag te voorkomen. Bij demonstraties rond een soortgelijk referendum in mei 2005 braken grootschalige rellen uit.
In 2005 werd bekendgemaakt dat er 54 procent van de 32 miljoen kiesgerechtigden een stem had uitgebracht, maar in een gerechtelijk rapport werd dat aangemerkt als schromelijk overdreven en werd gezegd dat de opkomst in de meeste stembureaus niet boven de 3 procent was gekomen.
Na het sluiten van de stembureaus maakte minister van Informatie Anas al-Fiqqi bekend dat in Caïro en Alexandrië waarschijnlijk zo’n 20 procent van de kiesgerechtigden zijn stem heeft uitgebracht en in de verschillende Egyptische provincies 15 tot 55 procent. De uitslagen worden vandaag of morgen verwacht, maar Al-Fiqqi zei erop te vertrouwen dat een meerderheid van de kiezers de wetswijzigingen heeft gesteund.
De oppositie meent dat de nieuwe grondwetswijzigingen, die vorige week door het parlement werden aangenomen, afbreuk doen aan het onafhankelijk toezicht bij verkiezingen en andere waarborgen tegen verkiezingsfraude. Ook krijgen de speciale veiligheidsbevoegdheden van de president een permanent karakter, wat volgens de oppositie misbruik in de hand werkt. Een van de amendementen verbiedt politieke partijen op religieuze grondslag. Dit moet klaarblijkelijk verhinderen dat de invloedrijke Moslimbroederschap, die verboden is maar waarvan de kandidaten op persoonlijke titel aan verkiezingen deelnemen, ooit een legitieme politieke partij wordt.
Mubaraks Nationale Democratische Partij (NDP) drukte de 34 grondwetswijzigingen vorige week door het parlement. Het referendum dient om de wijzigingen definitief goed te keuren. Ahmad Izz van de NDP zei blij te zijn als een kwart van de 36 miljoen geregistreerde kiezers deelneemt aan het referendum.
Behalve de oppositie hebben ook de Verenigde Staten kritiek op het referendum. Minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice zei haar zorgen te hebben aangekaart bij president Mubarak, maar niet te willen voorschrijven hoe Egypte te werk moet gaan. „Het proces van hervorming is lastig, het zal met ups en downs gaan”, zei Rice.
De Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, Ahmed Aboul Gheit, wees kritiek op de haastige stemming van de hand. „De verantwoordelijkheid voor de veiligheid in Egypte is een Egyptische verantwoordelijkheid”, zei hij.