De Congolese justitie heeft vrijdag een arrestatiebevel wegens hoogverraad uitgevaardigd tegen ex–vicepresident Jean–Pierre Bemba. De vijandelijkheden braken uit nadat Bemba een bevel van de regering naast zich had neergelegd dat zijn privélegertje lijfwachten zich moet aansluiten bij het regeringsleger. „Bemba pleegde verraad door gewapende strijdkrachten voor zijn eigen doeleinden te gebruiken", aldus een regeringswoordvoerder.Bij zware gevechten in Kinshasa stonden donderdag honderden leden van Bemba’s militie tegenover honderden regeringssoldaten. Bemba zelf is de ambassade van Zuid–Afrika in gevlucht, een land dat in het conflict in de RDC bemiddelt. Volgens een Zuid–Afrikaanse woordvoerder heeft Bemba geen politiek asiel aangevraagd, maar verblijft hij om veiligheidsredenen als gast in de diplomatieke vertegenwoordiging. „Zij willen mij doden", zei Bemba zelf vanuit de ambassade tegen de BBC.

Bemba geniet als senator immuniteit, maar procureur–generaal Tshimanga Mukeba wil het parlement vragen die op te heffen zodat hij tot strafvervolging kan overgaan.

Bemba was tot 2003 leider van de rebellenbeweging MLC en werd vervolgens vicepresident in een overgangsregering van nationale eenheid. Vorig jaar verloor hij bij de beslissende ronde van de presidentsverkiezingen van Joseph Kabila. Volgens afspraak moet de winnaar van de verkiezingen de verliezer beschermen, terwijl Bemba als vicepresident recht heeft op maximaal vijftien lijfwachten. Maar Bemba, die zegt in gevaar te zijn en die over die limiet wil praten, hield voor de zekerheid toch liever een sterke persoonlijke garde van, volgens uiteenlopende bronnen, 200 á 500 man.

Vrijdag weerklonken voor de tweede achtereenvolgende dag ontploffende mortiergranaten en geweerschoten in Kinshasa. Het gros van de gevechten had plaats in de gegoede wijk Gombe waar Bemba zijn huis heeft. In de haven van Kinshasa staat een olieopslagplaats in brand. Winkels zijn geplunderd. Ook in Brazzaville, de hoofdstad van de naburige Republiek Congo aan de overkant van de rivier de Congo, vielen zeker twee gewonden door verdwaald vuur vanuit Kinshasa.

Volgens luitenant–kolonel Didier Rancher van de VN–vredesmacht Monuc lijkt het leger de overhand te krijgen. Strijders van Bemba raken zonder munitie en geven zich over bij VN–bases, zei hij tegen de Belgische radio. Het moreel onder de militieleden is volgens hem laag.

In een Belgische school in het centrum van Kinshasa zitten 550 leerlingen, familieleden en leerkrachten vast. Zij worden beschermd en bevoorraad door VN–blauwhelmen, meldden Belgische media vrijdag.

De gevechten in Kinshasa zijn de eerste sinds er in de nasleep van de presidentsverkiezingen in oktober vorig jaar zware gevechten uitbraken. Die verkiezingen waren de eerste vrije in vier decennia. Ze verliepen vreedzaam en wekten hoop dat er een eind zou komen aan de jaren van geweld en corruptie. Door de oorlog tussen 1998 en 2003 kwamen in Congo bijna vier miljoen mensen om, de meesten door honger en ziekte.

De VN, de EU, de voormalige koloniale mogendheid België en andere landen spraken hun bezorgdheid uit over de situatie in de RDC en riepen op tot herstel van rust en orde.