„Nog steeds CIA–gevangenen vermist"
NEW YORK (ANP) – Nog steeds worden mensen vermist die naar het zich laat aanzien in geheime gevangenissen van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA zaten of zitten. Dit stelde dinsdag de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) in een rapport.
De organisatie heeft in een open brief aan de Amerikaanse president Bush gevraagd uitleg te geven over het lot van 38 verdwenen personen. Het gaat om zestien mensen die volgens HRW in de geheime kerkers van de CIA hebben gezeten en van wie niets meer is vernomen.Voorts heeft HRW een lijst opgesteld van 22 personen die mogelijk zijn vastgehouden door de CIA en van wie evenmin bekend is wat er met hen is gebeurd. Bush gaf begin september toe dat er geheime detentieoorden waren, maar bezwoer dat laatste veertien van deze ’desaparecidos’ waren overgedragen aan de militairen die het beruchte gevangenenkamp aan de Baai van Guantànamo runnen.
Daarmee zou de CIA niemand meer in het geheim vasthouden. Maar de HRW noemt zestien personen bij naam met de data van hun aanhouding of ontvoering die door de CIA vastgehouden zijn maar die niet meer zijn opgedoken ook niet in Guantànamo. De mensenrechtenorganisatie vreest dat de inlichtingendienst ze heeft ondergebracht in andere buitenlandse detentieoorden die nog steeds door de CIA worden bestierd. Ook is HRW bang dat de CIA ze ergens buiten de VS laat martelen. Praktisch gezien zou er dan weinig zijn veranderd sinds Bush’ uitspraak over ’de laatste veertien’.
Van de overige 22 genoemde personen is bij de HRW minder stelligs bekend. Toch vreest de organisatie op grond van haar onderzoek dat ze gevangenen kunnen zijn geweest van de CIA. Die heeft ze mogelijk overgedaan aan landen waar marteling van verdachten nog vanzelfsprekend is.
Het werd pas in 2005 bekend dat Amerikanen in het kader van terrorismebestrijding mensen ontvoerden, lieten verdwijnen in geheime gevangenissen en martelden. In Europa werkten daar zeker twintig landen actief of passief aan mee. HRW laakt in het rapport vooral Pakistan dat sinds 2001 honderden mensen heeft uitgeleverd aan de wrede grillen van de Amerikaanse terrorismebestrijders.
Aan de hand van het tragische verhaal van een van hen, Marwan Jabour, analyseert HRW in het rapport ’Spookgevangene’ de illegale praktijken van de CIA. Jabour werd in mei 2004 opgepakt in Pakistan en aan Amerikanen overgedragen. Hij werd op verscheidene, aan hem niet bekendgemaakte plaatsen gevangen gehouden en gemarteld. Na weer een vliegreis zei in juli 2006 een man hem dat hij in Jordanië was aangekomen. Het was voor het eerst dat hem iets werd meegedeeld over zijn verblijfplaats. Via dit land verliet Jabour zijn geheime gevangenschap en kon na bijna 2,5 jaar voor het eerst contact opnemen met familie zoals zijn echtgenoet en drie dochters.