Kans op nieuwe overstromingen
Terwijl in Dresden het peil van de rivier de Elbe daalt, stijgt het water ten noorden van de hoofdstad van Saksen. Door talloze dijkdoorbraken langs de Elbe is de situatie in het oosten van Duitsland in de nacht van zondag op maandag nog kritieker geworden. Hoewel het niveau van de Elbe maandag nabij Wittenberg in de deelstaat Saksen-Anhalt daalde, brak een dijk op zeven plaatsen door en moest een dorp worden geëvacueerd. Het oude stadscentrum, waar Martin Luthers optreden ooit het begin van de Reformatie inluidde, is hooggelegen en bleef gevrijwaard van het natuurgeweld.
In het verder stroomafwaarts gelegen Dessau steeg het water echter en kwam een wijk onder water te staan na een dijkbreuk. Soldaten poogden nabij Bitterfeld een nieuwe dijk van 5 meter hoog te bouwen. Volgens het stadsbestuur is de situatie nog steeds gevaarlijk. Doel van de nieuwe dijk is de Moldau te beletten in een lager gelegen dagmijn te stromen. De stad en de chemische installaties zijn niet in acuut gevaar. Maar milieuactivisten vrezen voor catastrofale gevolgen wanneer de fabriek overstroomt en de chemicaliën in de Moldau terechtkomen.
Bij Torgau in Saksen zijn de Elbedijken nog steeds „zo slap als pudding”, maar verder was de situatie stabiel. In de nacht van zondag op maandag daalde het water met 4 centimeter per minuut naar 9,10 meter. Zondag raakten enkele dorpen aan de rechteroever van de rivier na een dambreuk overstroomd, maar het 19.000 inwoners tellende Torgau, dat aan de linkeroever ligt, leek niet in gevaar.
In het stroomafwaarts gelegen Mühlberg in de deelstaat Brandenburg daalde het waterniveau maandagmorgen naar 9,72 meter. Naar verwachting zal het hoogwater woensdag Maagdenburg, hoofdstad van de deelstaat Saksen-Anhalt, bereiken. Daarna wordt de watermassa verwacht in het noorden van Brandenburg. Daar zouden eventueel 20.000 mensen hun huizen moeten verlaten. In Noord-Duitsland is zondag ter voorbereiding op de komst van het water catastrofealarm gegeven. In Saksen en Saksen-Anhalt zijn dit weekeinde meer dan 80.000 mensen geëvacueerd.
Meer noordwaarts is begonnen met de evacuatie van bewoners van de stad Maagdenburg en zijn in Brandenburg zo’n 20.000 stuks vee naar een veiliger onderkomen gebracht. Naar verwachting zal de Elbe daar de komende dagen voor veel overlast gaan zorgen. Veertigduizend geëvacueerde inwoners van Pirna, bij de grens met Tsjechië, mochten hun woningen weer betrekken.
In Tsjechië is het ergste inmiddels achter de rug en wordt de balans opgemaakt van de ernstigste overstromingen van de afgelopen 175 jaar. Sommige inwoners van de hoofdstad Praag mochten terugkeren naar hun huis, maar veel wijken van de stad zijn nog onbegaanbaar en liggen onder een dikke laag modder. De afgelopen dagen zijn twee flatgebouwen in de stad ingestort. De autoriteiten vrezen dat meer gebouwen het zullen begeven en hebben delen van de stad afgezet. In de historische binnenstad is geen sprake van instortingsgevaar, maar veel van het cultuurgoed heeft daar ernstig te lijden gehad onder de overstromingen.
In Hongarije proberen inwoners van Boedapest en militairen met alle macht eventuele overstromingen te voorkomen. De Donau bereikte daar zondag een hoogste peil van 8,75 meter, maar was maandagochtend alweer aan het dalen, zonder dat de waterkering was gebroken.
De watersnood is voor de Hongaarse premier Medgyessy aanleiding geweest om zijn vakantie af te breken. Zondag kwam het kabinet in spoedzitting bijeen om zich over de situatie te beraden.
Verwacht wordt dat Boedapest in tegenstelling tot Praag en Dresden niet meer te maken zal krijgen met overstromingen. De Donau stroomt dwars door de Hongaarse hoofdstad, maar zolang het water niet boven de 10 meter komt, zullen er geen overstromingen ontstaan. Waar Boedapest wel mee te maken heeft, zijn honderden toeristen die hopen op een mooie foto of videofilm van het wassende water.
De Duitse president Rau riep dit weekeinde de Duitsers op om solidariteit te tonen met de mensen in de getroffen gebieden, bijvoorbeeld door het storten van geld. In Duitsland lijken ook vrijwel alle partijen het erover eens te zijn dat alle burgers een eenmalige ’watersnoodbelasting’ moet worden opgelegd.
Het natuurgeweld in Europa heeft tot nu toe aan 105 mensen het leven gekost. Geschat wordt dat de schade in Duitsland alleen al oploopt tot zo’n 15 miljard euro. Het dodental door de overstromingen in Duitsland is maandag tot negentien gestegen. Er zijn nog 26 vermisten. Dat heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken van de deelstaat Saksen maandagmorgen bekendgemaakt.