Dinsdag stond in sommige kranten een kort bericht over een jongeman die op het vliegveld van Brussel dood werd aangetroffen in een vliegtuig uit Gambia, West-Afrika. De jongen wilde naar het rijke Westen en daarvoor had hij veel over.Heeft hij er lang over nagedacht, of deed hij het in een opwelling? Zondagavond, in het donker van de Afrikaanse nacht, sloop hij het vliegveld op, liep naar de manshoge vliegtuigwielen en hees zich naar binnen in de ruimte voor het landingsgestel. Op grote hoogte is hij doodgevroren of door zuurstofgebrek gestikt.

Toen ik het artikel las, moest ik terugdenken aan een reportage die ik enkele jaren geleden maakte voor het televisieprogramma TweeVandaag. De reportage ging over een Koerd wiens asielverzoek in Nederland werd afgewezen. Hij leefde een tijdje illegaal in Den Haag. Hij had psychische problemen, die hij dagelijks besprak met een kraai die altijd bij hem was. Soms schreeuwde hij naar passagiers op het perron van Hollands Spoor.

Totdat hij dood werd aangetroffen in het landingsgestel van een vliegtuig in New York. In de reportage gaf ik een beeld van de laatste twee weken die hij in Nederland doorbracht. Ik wilde zijn dood niet zomaar voorbij laten gaan.

Ook de jongeman uit Gambia verdient met zijn moedige wanhoopsdaad meer dan een kort krantenartikeltje. Heel even komt het migratiedrama van de 21e eeuw dichtbij met deze jongen die uit de lucht kwam vallen.

Sta er eens bij stil. Denk aan die keer dat u zelf in het vliegtuig zat en verbaasd keek naar de temperatuurinformatie op het scherm in de rugleuning van de stoel voor u. „We vliegen met een snelheid van 850 kilometer per uur op een hoogte van 9 kilometer. Buiten is het -51 graden Celsius.”

Dat is erg koud. Ook is er nauwelijks zuurstof op die hoogte. Toch gebeurt het vaker dat wanhopige Afrikanen zich naar binnen hijsen in het landingsgestel van een vliegtuig dat naar Europa vliegt. Zou het wel eens goed gaan, vraag je je af.

Of zouden we ons moeten afvragen waarom die jongens het doen? Waarom doen Afrikanen zo veel moeite om met bootjes de zee op te gaan, terwijl ze niet eens kunnen zwemmen? Velen staan doodsangsten uit als ze vanaf de Afrikaanse westkust in gammele bootjes naar de Canarische Eilanden varen. Velen komen daar dan ook niet levend aan.

Armoede wurgt. Veel Afrikanen vinden het helemaal niet leuk om in krottenwijken te wonen. De gedachte dat „die arme Afrikanen in hun hutjes gelukkiger zijn dan wij in onze rijkdom” is een fabeltje. Armoede is een moeras waar je bijna niet uitkomt, zeker niet als je jezelf er aan je haren uit moet trekken. Je zakt steeds dieper in de zuigende modder die een gevoelstemperatuur heeft van -51 graden Celsius. Het beneemt je de adem, zodat je stikt.