Buitenland

Kritiek op executies handlangers Saddam

LONDEN - Leiders van de Verenigde Naties en de Europese Unie hebben de executies van twee handlangers van Saddam Hussein veroordeeld. De Iraakse vicepresident Tariq al-Hashemi sprak er gisteren zijn ongenoegen over uit dat hij niet vooraf is geraadpleegd over de executie van Saddam Husseins halfbroer Barzan Ibrahim en voormalig rechter Awad Hamed al-Bandar.

Buitenlandredactie
16 January 2007 09:35Gewijzigd op 14 November 2020 04:26

Al-Hashemi zei door de executies overvallen te zijn, omdat hij en de twee andere leden van de Iraakse presidentiële raad op uitstel hadden aangedrongen. In een gesprek met de Britse televisiezender Channel 4 zei Al-Hashemi de twee niet te willen verdedigen, maar hij bekritiseerde de wijze waarop hun proces is verlopen en de vonnissen zijn voltrokken.Al-Hashemi is de hoogste soennitische Arabier in de Iraakse regering, die wordt gedomineerd door sjiieten, onder wie premier Nuri al-Maliki. Al-Hashemi heeft zich vaak uitgesproken tegen de dreiging van sjiitische milities in Irak.

De vicepresident had in Londen een onderhoud met de Britse premier Tony Blair, die een tegenstander is van de doodstraf maar zich bij het recht van landen als Irak om die straf op te leggen neerlegt. De woordvoerder van Blair benadrukte wel dat executies op een „waardige wijze” dienen te verlopen.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, zei in Egypte „teleurgesteld” te zijn over de executie van het tweetal, die volgens haar „op een waardiger manier had kunnen verlopen.”

VN-baas Ban Ki Moon betuigde zijn spijt over de terechtstelling. Voorzitter José Manuel Barroso van de Europese Commissie en de Italiaanse premier Romano Prodi veroordeelden de ophanging eveneens.

Ook Rusland heeft kritiek geuit op de terechtstelling van de twee handlangers van Saddam. Volgens een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken draagt de ophanging er in het geheel niet toe bij dat de situatie in Irak stabieler wordt.

Maar volgens de Iraakse regering verliep de ophanging, gisteren in de vroege ochtend, geheel volgens de regels. De spontane onthoofding van Barzan noemde zij een uitzonderlijk ongeluk.

Amerikaanse officieren hadden er volgens The New York Times sterk op aangedrongen dat de terechtstelling correct zou verlopen. Een Amerikaanse legerhelikopter heeft de lichamen van beide mannen na de executie in Bagdad overgevlogen naar een militaire basis bij Tikrit. Hierna zijn zij in de loop van de avond in het nabijgelegen Awja begraven. Awja is het geboortedorp van Saddam, die hier ook ligt begraven.

De ophanging van beide veroordeelden had om 03.00 uur lokale tijd plaats in het voormalige kantoor van de geheime dienst in het noorden van Bagdad, waar eerder ook Saddam werd geëxecuteerd.

In een aan journalisten getoonde video is te zien hoe een angstig kijkende Bazan en Bander op het schavot staan. Ze hebben een oranje overall aan en krijgen vlak voor het fatale moment een kap over hun hoofd. De mannen staan naast elkaar wanneer het luik valt. Direct daarna is te zien hoe de romp van Barzan op de grond valt. Vervolgens wordt de camera op de grond gericht waar naast het onthoofde lichaam in een plas bloed het hoofd van Barzan ligt met de kap nog op.

De spontane onthoofding van Barzan Ibrahim al-Tikriti tijdens zijn ophanging kan zijn gebeurd door verkeerde berekeningen van de beulen. Tijdens een ophanging wordt de terdoodveroordeelde aan een touw om de nek gehangen, waardoor de dood volgt. In de loop der eeuwen is de straf in verschillende vormen toegepast om mensen te executeren. De manier waarop Irak het doodvonnis uitvoert, is een 19e-eeuwse Britse manier.

Er bestaan vier varianten om iemand te verhangen: de korte val, ophanging, ”standaard” en de lange val. In de eerste drie gevallen kan de terdoodveroordeelde nog minutenlang bij bewustzijn blijven en uiteindelijk door verstikking of bloedtekort in de hersenen overlijden.

De lange val door een valluik heeft een zogenoemd humanere dood tot doel, omdat daardoor genoeg kracht vrijkomt op de knoop onder de kaak om de nek te breken. De beulen moeten daartoe het gewicht, de lengte en de bouw van de veroordeelde berekenen om de lengte van het touw te bepalen. Ook spelen het soort touw, de soort knoop en de plaats waar de knoop in de nek rust een rol.

Wanneer de nek van de geëxecuteerde breekt, verliest hij meteen het bewustzijn. Binnen enkele minuten is hij hersendood. Wanneer het touw echter te kort is, komt de terdoodveroordeelde toch door verstikking om het leven. De doodstrijd van de veroordeelde kan dan tot twintig minuten in beslag nemen. Wanneer hij te diep valt, kan hij worden onthoofd. Dat is gisteren gebeurd bij de halfbroer van Saddam Hussein.

De Iraakse regeringswoordvoerder Bassam al-Husseini noemde de onthoofding „een daad van God” en deed deze af als een „incident.” Na de executie gingen in onder meer Bagdad en Najaf sjiieten juichend de straat op. Minstens 3000 soennieten hadden zich voor de begrafenis in Saddams geboorteplaats verzameld en luchtten hun woede over de executies.

Ibrahims schoonzoon Azzam Saleh Abdullah zei dat de familie het nieuws van de executie van de media moest vernemen en niet een dag van tevoren formeel door de autoriteiten was ingelicht. Hij zei dat dit de haat van de door sjiieten geleide regering jegens de soennieten liet zien.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer