Mugabe maande maandag in een toespraak ter gelegenheid van onafhankelijkheidsdag blanke boeren die zich verzetten tegen evacuatie hun spullen te pakken. Hij voegde hier echter aan toe dat boeren die met de regering willen samenwerken niet geheel zonder grond zullen komen te zitten. „Alle oprechte en goedbedoelende blanke boeren die als trouw burger in dit land hun beroep willen uitoefenen, zullen land krijgen om dat te doen”, zei de president.

Nadat zij vorige week een nieuw ultimatum hadden genegeerd om hun boerderij te verlaten, hadden honderden blanke boeren in spanning gezeten over wat Mugabe zou zeggen in zijn jaarlijkse redevoering op Heldendag. De president zag echter af van nieuwe oproepen om de weigeraars te verjagen, maar waarschuwde dat zijn geduld beperkt is. Degenen die een nieuwe oorlog willen, moeten zich bedenken nu daar nog tijd voor is, aldus Mugabe.

Hij benadrukte dat geen enkele blanke boer zonder land hoeft komen te zitten, maar dat zijn regering niet zal toestaan dat blanken grote stukken grond in eigendom hebben of meer dan één boerderij bezitten terwijl zij hun banden met het voormalige koloniale moederland Groot-Brittannië handhaven. „Voor degenen die dit land namens Groot-Brittannië in eigendom willen hebben, is het spel voorbij en is het tijd daarheen te gaan waar zij behoren. Er is geen plaats voor inhalige racisten.”

Mugabe beklemtoonde dat zijn regering niet zal terugkomen op haar besluit tot landverdeling, ondanks de felle kritiek daarop vanuit binnen- en buitenland. „Onze bevolking is de eerste eigenaar van dit land; wij zullen niet wijken”, zei de president.

Hij kondigde aan dat zwarte commerciële boeren eind augustus de hun toegewezen grond in gebruik zullen nemen. „Dat ultimatum blijft staan. Iedereen die wil boeren, moet tegen de tijd dat de regen komt op het land zijn.”

Een woordvoerder van de Commerciële Boerenbond (CFU) in de westelijke provincie Matabeleland, Ben Zietsman, zei dat Mugabe zijn retoriek had gematigd, maar dat er veel onzekerheid was blijven bestaan. Zietsman, wiens bond vierduizend blanke boeren vertegenwoordigt, zei dat er enige opluchting heerst dat grootschalige uitzetting voorlopig van de baan lijkt. Enkele leden hadden al gemeld dat zij door regeringsfunctionarissen waren benaderd die hadden gesuggereerd dat zij een gedeelte van hun grond kunnen behouden als zij de rest opgeven.

Bijna 3000 blanke boeren hebben opdracht gekregen hun boerderij te verlaten in het kader van de landhervormingen. De boeren zijn gewaarschuwd gehoor te geven aan de order op straffe van een gevangenisstraf van twee jaar. De regering zegt dat het landonteigeningsprogramma in 2000 is opgezet als definitieve poging de fouten van het koloniale verleden te herstellen. Critici voeren aan dat het programma een stunt van Mugabe is om de bevolking op zijn hand te krijgen en de macht te behouden.

Vooralsnog zijn er geen Nederlandse boeren vertrokken van hun boerderij naar aanleiding van de toespraak van Mugabe. „We wachten nog steeds af”, aldus voorzitter Funnekotter van de Vereniging van Nederlandse Boeren in Zimbabwe. „De boeren zijn wel geschrokken van de uitspraak van Mugabe dat de landhervormingen doorgezet moeten worden ook al kan dat levens kosten.” Onder de blanke boeren die Zimbabwe moeten verlaten, zijn vijftien Nederlandse gezinnen. Verscheidene Nederlanders hadden al voor de toespraak van Mugabe hun bedrijf verlaten.