Zo worden de president en de vice-president in de toekomst rechtstreeks door het volk gekozen. Als geen van de kandidaten in de eerste ronde meer dan 50 procent van de stemmen haalt, moet de bevolking kiezen uit de twee paren die de meeste stemmen hebben behaald. Dat zal voor de eerste keer in 2004 zijn.

Tot nu toe werd de president door het Volkscongres aangewezen. De MPR gaf vorig jaar al het recht op om het staatshoofd te mogen kiezen. Toen werd er echter geen beslissing genomen over wat er moest gebeuren als geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid zou behalen.

Het congres besloot verder al in 2004 de 39 zetels in het parlement die zijn gereserveerd voor leger en politie af te schaffen. Dat is vijf jaar eerder dan gepland. Verder zijn voortaan alle vormen van discriminatie verboden. Het woord ”inheems” moet niet meer worden gebruikt. Inheems duidt op de autochtone Indonesiërs, terwijl niet-inheems verwijst naar de grote Chinese gemeenschap in het land.

De MPR bestaat nu nog uit de 500 leden van het parlement (DPR), aangevuld met 200 regionale afgezanten en vertegenwoordigers van allerlei maatschappelijke groepen. Het congres besloot ook dat deze 200 vertegenwoordigers worden vervangen door gekozen afgezanten.

De veranderingen houden in dat de MPR niet alleen zijn wetgevende macht verliest, maar ook niet meer de hoogste politieke instantie van Indonesië is. De DPR kan wetten maken en wijzigen, de MPR zal nog slechts een raadgevend lichaam zijn, zei een deskundige. Op zijn volgende vergadering zal MPR niet meer de macht hebben een president af te zetten, iets wat nog werd gedaan met de voorganger van de huidige president Megawati.

In de 32 jaar dat de vroegere dictator Suharto aan de macht was, won zijn Golkar-partij alle verkiezingen en keurde de MPR zijn kandidatuur voor het presidentschap pro forma goed. Tegenkandidaten waren er niet. Suharto trad onder druk van massale straatprotesten in 1998 af.

De huidige president Megawati verloor in 1999 haar kans op het presidentschap omdat de moslimpartijen in de MPR niet bereid waren een vrouw als staatshoofd te aanvaarden. Zij werd een jaar geleden toch president na het vertrek van Abdurrachman Wahid. Zij was toen vice-president. Megawati heeft haar twijfels uitgesproken over de vraag of de Indonesiërs in 2004 klaar zijn voor het rechtstreeks kiezen van een president.

Het congres verwierp een voorstel van de moslimpartijen om de sharia in de grondwet op te nemen. Indonesië is het grootste moslimland ter wereld. Negentig procent van de inwoners is moslim. De grondwet geeft echter alle religies in principe gelijke rechten.

De twee grootste moslimorganisaties van Indonesië, met samen meer dan 60 miljoen leden, spraken zich uit tegen invoering van de sharia. De grootste moslimpartij in het parlement, de Verenigde Ontwikkelingspartij van vice-president Hamzah Haz, en enkele kleinere partijen hadden zich hiervoor sterk gemaakt. In de strengislamitische provincie Aceh (Atjeh), in het noorden van Sumatra, is de sharia wel ingevoerd in het kader van een autonomieregeling.