Een stevige bries blaast witte schuimkragen op de donkere golven. Hier en daar trotseert een wandelaar de elementen. De vuurtoren van Egmond aan Zee steekt fier uit boven de duinenrij. Zand waait het dorp in en hoopt zich op voor huizen en winkels.Zware herfststormen slaan elk jaar weer grote delen van strand en duinen weg. Rijkswaterstaat moet ieder jaar ruim 12 miljoen kuub zand opspuiten om de Nederlandse kustlijn in stand te houden. Deze zandsuppletie kost dik 40 miljoen euro. Geen wonder dat Rijkswaterstaat zoekt naar innovatieve alternatieven.

Een mogelijke oplossing komt uit Denemarken. De Deen Paol Jacobson ontdekte enkele jaren geleden een opmerkelijke, natuurlijke aanwas van zand langs de kust. Door palen in de branding te plaatsen, groeide het strand geheel zelfstandig aan. Een revolutionair concept leek geboren. Eenvoudig en goedkoop.

Onder de naam Ecobeach is Rijkswaterstaat maandag bij Egmond aan Zee ook zo’n proef gestart. Bouwconcern BAM plaatst de komende dagen zo’n 600 verticale drainagebuizen. Om de 100 meter, op een onderlinge afstand van 10 meter, in de richting van de zee en in de eb/vloed-zone. De kunststof buizen (2 meter lang, 10 centimeter doorsnee) bevinden zich een halve meter onder het zand.

Rijkswaterstaat heeft op deze manier twee proefvakken van 3 kilometer ingericht. Eén voor Egmond aan Zee en één ten zuiden van de bekende badplaats. Om de resultaten te kunnen vergelijken, is middenin een vak leeggelaten. Deskundigen houden de ontwikkelingen van de stukken strand met camera’s nauwlettend in het oog.

De Ecobeachproef duurt drie jaar. Bij vergelijkbare projecten in Maleisië, Ghana, Australië en Jutland is een opmerkelijke, snelle natuurlijke aanwas van strand waargenomen. „Als het hier ook lukt, krijgt Egmond aan Zee een breder strand”, zegt directeur-generaal Bert Keijts van Rijkswaterstaat. Bovendien levert het een besparing van een paar miljoen euro op, doordat Rijkswaterstaat minder zand naar het strand hoeft te brengen.

Sommige wetenschappers reageren sceptisch. Een wetenschappelijke onderbouwing van de vinding is niet voorhanden. Laboratoriumproeven ontbreken. Ecobeachprojectleider Kees van Ruiten wijst op het tegendeel. „Er zijn géén wetenschappers die zeggen dat het niet kan.”

Van Ruiten zoekt het geheim in de drainage. „Elke golf voert zand met zich mee. Als een golf terugstroomt naar zee, blijft het zand gemakkelijker achter op zand dat door drainage droger is.”

Bouwconcern BAM steekt een half miljoen euro in het project. Rijkswaterstaat werkt mee, op basis van no cure-no pay. Ecobeach is niet het ei van Columbus. „Deze methode kan nooit de noodzakelijke zandsuppletie vervangen”, waarschuwt de projectleider. „Bovendien kan een zware storm de aanwas in één keer wegslaan”, haast de directeur-generaal zich te zeggen. „Het is een onvoorspelbaar proces.”

Toch zijn de verwachtingen hooggespannen. De kust vraagt extra aandacht. „De 700 kilometer Nederlandse kustlijn wordt steeds zwaarder op de proef gesteld”, zegt Keijts. „De zeespiegel stijgt, de golven worden hoger en krijgen meer vat op de duinen.” Niet ongevaarlijk in een land waar twee derde onder de zeespiegel ligt. Rijkswaterstaat kiest voor de kustverdediging liever voor duinen en groen dan voor nog meer beton, basalt en asfalt.

Egmond aan Zee is enthousiast. „Als de proef slaagt, kunnen jullie de buizen gewoon laten staan”, stelt burgemeester De Winter van de gemeente Bergen voor. „Om niet. Wij willen niet alleen proeftuin zijn, maar ook graag een graantje meepikken van dit project.”