Scargill verlaat de arena vrijwillig enkele maanden voor zijn 65e verjaardag. Toen hij in 1981 het roer overnam van zijn voorganger Joe Gormley, kwam hij aan het hoofd te staan van een sterke vakbond met ongeveer 250.000 leden. Twintig jaar later zijn er nog circa 5000 over. Waren er destijds 170 mijnen open, nu zijn het er nog 16. Daarvan staan er zeker vijf op de nominatie om binnen enkele jaren te worden gesloten.

Medestanders zagen Scargill als een volksheld die sterk opkwam voor de gewone man en letterlijk een vuist maakte tegen de autoriteiten. Hij koesterde zeer linkse sympathieën, ondanks of wellicht dankzij zijn riante salaris als vakbondsleider, en keerde zich tegen Thatcher.

Leden van de National Union of Mineworkers (NUM) prezen Scargill als een „opmerkelijke leider” die het zeer lang heeft uitgehouden in een zware positie. De voormalige Labour-afgevaardigde Tony Benn noemde Scargill donderdag een „man van principes.” Maar ”King Coal” was volgens Benn ook de „meest gedemoniseerde man” die hij kende. Scargill kreeg het met name van de kant van zijn aartsvijand Thatcher en andere conservatieven hard te verduren, maar de kritiek kwam steeds vaker ook van links.

Scargills voorspelling dat de conservatieve regering uit was op de sluiting van zoveel mogelijk mijnen, kwam uit. Maar veel waarnemers ontkomen nu niet aan de conclusie dat de vakbondsleider de marginalisatie van zijn beweging voor een deel aan zichzelf te danken heeft gehad.

Het traditioneel linkse dagblad The Guardian noemde donderdag een aantal cruciale fouten die Scargill tijdens zijn bewind heeft begaan. In 1984 trok hij ten strijde tegen de regering en gooide hij een groot deel van de mijnen plat. Maar Scargill deed dit zonder een algemene stemming onder alle leden, waardoor sommige districten doorwerkten en de vakbeweging gespleten raakte. Scargill wees het gebruik van geweld tijdens de stakingen niet af, wat afbreuk deed aan het imago van de vakbond.

Ook verwijt de krant hem dat hij in feite uit was op de neergang van Thatcher en het belang van de mijnwerkers uit het oog verloor. Scargill ging niet in op compromissen, waardoor de mijnen later nog hardere klappen moesten incasseren.

Toen New Labour van Tony Blair enkele jaren geleden overstapte naar het privé-ondernemerschap, zette Scargill een eigen partij op, de Socialistische Labour-partij. Maar politiek bleek de oude ”King Coal” geen invloed meer te hebben. De partij haalde geen zetels in het Lagerhuis. Ook Scargills poging om in 2001 een parlementszetel te winnen, mislukte. Hij werd met gemak verslagen door Blairs vertrouweling en voormalige minister Peter Mandelson.

Scargill gaat niet stilzitten. Hij blijft de komende negen jaar als betaald adviseur aan de bond verbonden. Ook is hij tot erevoorzitter benoemd. The Guardian meldt dat hij bezig is zijn memoires te schrijven, zichzelf vergelijkt met Nelson Mandela en wellicht nog een nieuw platform vindt om zijn opvattingen naar voren te brengen. „Maar zal er iemand luisteren?” besluit de krant.