Akkoord over douaneplan EU-kandidaat Polen
De uitbreiding van de Europese Unie met tien nieuwe landen per 2004 is een stapje dichterbij gekomen. Dinsdag werden onderhandelaars van de EU en van het grootste kandidaat-land, Polen, het eens over een versterkte bewaking van de Poolse buitengrenzen.
Ambassadeur van huidig EU-voorzitter Denemarken, Paul Christoffersen, zei dat hiermee een van de moeilijkste ’hoofdstukken’ is afgesloten. De EU eist dat Polen de 1200 kilometer lange oostgrens streng bewaakt. Lange tijd waren de voorstellen van Polen te mager in de ogen van Brussel, maar nu ligt er een plan en bijbehorende financiering voor meer en beter getrainde en minder corrupte douaniers.
In 2006 moet de Poolse oostgrens zo goed bewaakt zijn, dat de grenscontroles tussen Polen en de EU kunnen komen te vervallen.
Ook in de onderhandelingen met andere kandidaat-landen zijn maandag en dinsdag hoofdstukken afgesloten, zei Christoffersen. Bij alle landen is Concurrentie het moeilijkste overgebleven dossier, los van Financiën dat eind dit jaar wordt behandeld. Niet alleen wegens verschil in cultuur. Veel van de voormalige oostbloklanden geven hun oude zware industrieën, met soms duizenden arbeiders in dienst, hoge subsidies en Brussel wil dat daar een einde aan wordt gemaakt.
Verder zijn er nog de belastingvoordelen waarmee begin jaren negentig westerse bedrijven zijn gelokt. Die zijn niet altijd ’Brussel-proof’. Toch verwacht Christoffersen nog dit najaar een akkoord.
Afgeronde onderhandelingen zijn geen vrijkaartje voor het EU-lidmaatschap. Over de grootste struikelblokken moeten de vijftien huidige EU-landen het onderling nog eens worden: de financiering en de landbouwsteun voor de nieuwe, doorgaans arme EU-landen. Daarover vergaderen de staats- en regeringsleiders van de EU in oktober in Brussel.
De Poolse onderhandelaar Jan Trusczynski zei dinsdag dat zijn land voorstander is van een praktische aanpak van het ’probleem Kaliningrad’. Het gaat om een enclave van Rusland die midden in de EU komt te liggen na toetreding van Polen. Dat betekent dat Russen een visum nodig hebben om naar die stad te reizen, tot woede van Moskou. Polen wil het probleem oplossen door eenvoudige visa te ontwerpen die meerdere keren geldig zijn.