Affaire Foley kost Republikeinen stemmen
NEW YORK - Het zag er de afgelopen maanden niet ongunstig uit voor de regerende Republikeinen, die zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat in Washington over een meerderheid beschikken. Maar sinds de seksueel getinte e-mails van Mark Foley aan het licht kwamen, ondervinden de Republikeinen stevige tegenwind.
De Democraten hoopten bij de aanstaande verkiezingen in november tenminste een van beide kamers van het Congres (Huis en Senaat samen) te heroveren, maar rekensommen gaven hun maar een kleine kans. Tot enkele weken geleden de seksueel getinte e-mails bekend werden die de Republikeinse afgevaardigde Mark Foley naar ”pages” in het Congres stuurde. Pages zijn middelbare scholieren die gedurende enkele maanden als hulpjes ervaring kunnen opdoen in het Congres, maar niet de soort ervaring waar Foley blijkbaar op uit was.Naarmate dit schandaal wijdere cirkels trekt in Washington zakken de Republikeinen in de peilingen. Dat betekent overigens niet automatisch dat de Democraten nu volgende maand winnen. Opiniepeilingen geven een algemene stemming weer, terwijl de kiezers in Amerika’s stelsel per district moeten beslissen wie hun voorkeur heeft. „Men kan de uitslag van een algemene peiling niet zomaar op ons districtensysteem leggen en zeggen dat de Republikeinen gaan verliezen; dat is te simpel”, aldus politiek analist Thomas Mann van het Brookings Research Instituut in Washington.
Daar komt bij dat er tussen nu en begin november nog veel kan gebeuren. „Zo’n periode is in de politiek een eeuwigheid”, aldus Mann. Waar moeten de kiezers in november over beslissen? In ieder geval niet over het presidentschap. Dat komt pas in 2008. Wel over de 435 zetels van het Huis van Afgevaardigden en over 33 van de 100 zetels in de Senaat. Verder worden 36 van de 50 gouverneurs van de verschillende staten gekozen of herkozen. Ten slotte wordt er beslist over tal van regionale en lokale functies, maar die stemmingen hebben landelijk minder betekenis.
Volgens een opiniepeiling van ABC News is de oorlog in Irak voor 83 procent van de kiezers een ”zeer belangrijk onderwerp”. Een meerderheid van de Amerikanen beschouwt de invasie van Irak als een vergissing en men is voor terugtrekking van de Amerikaanse troepen. De strijd tegen het terrorisme is voor 78 procent van de kiezers belangrijk. President Bush scoorde op dit punt altijd hoog, maar volgens de ABC-peiling krijgt Bush nu voor het eerst van een meerderheid een onvoldoende voor zijn terroristenbeleid, namelijk van 53 procent.
Economie en gezondheidszorg vormen de volgende onderwerpen, met een score van 77 procent voor het eerste onderwerp en 71 procent voor de gezondheidszorg. De affaire-Foley is voor slechts 18 procent van de kiezers van belang. Als deze affaire volgens veel kiezers niet zo belangrijk is, waarom zakken de Republikeinen dan zo sterk in de peilingen sinds het schandaal openbaar werd?
„Vanwege alles eromheen. De leiding van de Republikeinse Partij wist blijkbaar allang dat Foley zich misdroeg, maar men deed niets omdat men bang was voor de electorale gevolgen. Het belang van minderjarige pages telde duidelijk niet. Dat valt verkeerd bij veel kiezers. Dit versterkt het algemene gevoel dat de het parlement -onder Republikeinse leiding- niet veel tot stand heeft gebracht. De gemiddelde waardering voor het parlement is 32 procent; dat zegt wel iets”, meent politiek analist John Samples van de Catodenktank in Washington.
Een meerderheid van 55 procent meent daarom dat het tijd wordt dat de Democraten het roer in het parlement overnemen. Betekent dit verlies voor de Republikeinen? „Misschien, maar de cijfers van de ABC-peiling geven daarover geen zekerheid. De meeste kiezers vinden namelijk ook dat hún afgevaardigden het in het parlement goed hebben gedaan. Dat is een belangrijke factor straks in het stemhokje. Laten wij de speculaties daarom maar voor wat ze zijn; en laten we op 7 november gewoon geduldig de uitslag van de verkiezingen afwachten”, aldus Samples.