Van Geel voor EU–fonds voor afdekken gifschandalen
DEN HAAG (ANP) – In Europees verband moet er een fonds komen om de noodzakelijke kosten bij rampen zoals die met de Probo Koala onlangs in Ivoorkust, af te dekken. Dit voorstel wil staatssecretaris Pieter van Geel (Milieu) eind deze maand bespreken met zijn EU–collega’s, kondigde hij woensdag aan in een brief aan de Tweede Kamer.
Het fonds moet niet alleen door overheden worden gedragen. Het is ook niet de bedoeling dat dit fonds het verhalen van de kosten op de veroorzakers van dit soort rampen bemoeilijkt, schreef Van Geel. Hij noemt geen bedragen.De oprichting van een fonds is niet het enige voorstel voor internationale actie na de fatale gang van zaken met het gifschip, dat begin juli nog in de Amsterdamse haven lag.
Momenteel lopen diverse onderzoeken naar de achtergrond van de zaak, die acht levens eiste in de Ivoriaanse havenstad Abidjan. Ook VROM trekt de zaak na. Nederland wil op basis van de resultaten van het onderzoek „lessen trekken" en maatregelen nemen. Europa mag zijn problemen met afval niet afwentelen op Afrika of andere ontwikkelingslanden, aldus Van Geel.
Hij schetst hoe het scheepsafval van de Probo Koala, in Amsterdam aangeboden als ’slops’, niet viel onder de Europese exportregels voor dergelijk afval en het daarin opgenomen exportverbod naar ontwikkelingslanden. De scheepseigenaar kon daardoor naar een volgende haven varen, in Estland.
Nederland wil dit ontwijken van Europese en andere internationale regels voorkomen. Van Geel suggereert een verplichte monsterafname bij de afgifte van scheepsafvalstoffen en ladingresiduen, op basis waarvan een afgifteplicht kan worden opgelegd.
Een ander idee is de EU–regeling voor scheepsafval zo te wijzigen dat de export daarvan naar niet–OESO–landen wordt verboden. De OESO verenigt de meeste westerse industrielanden. Een kapitein van een schip „is dan verplicht zijn scheepsafvalstoffen af te geven uiterlijk in de laatste EU–haven voordat het schip koers zet naar een haven buiten Europa."
In de brief doet Van Geel ook een voorstel om te zorgen voor voldoende ontmantelingscapaciteit binnen de Europese Unie zelf, na de gang van zaken met de Otapan. Het schip is op weg terug naar Nederland na vergeefse pogingen het in Turkije en vervolgens elders in de Middellandse Zee te laten ontdoen van zijn asbest en daarna te laten slopen. De Europese Commissie zou het initiatief moeten nemen om enkele werven in de EU te selecteren voor het veilig en schoon slopen van zeeschepen.