Wanneer de Amerikanen in een verrassingsaanval het politieke centrum neutraliseren, zich meester maken van prominente militaire commandocentra en van de belangrijkste wapenopslagplaatsen, zou er snel een eind gemaakt kunnen worden aan Saddams regime. De Amerikanen beschouwen Irak als een direct gevaar voor de Amerikaanse belangen in het Midden-Oosten en voor Amerika’s bondgenoten, omdat Bagdad over massavernietigingswapens plus de benodigde raketsystemen beschikt.

Drie weken geleden werd bekend dat er plannen circuleerden voor een massale invasie, waarbij mogelijk 250.000 man aan troepen ingezet zouden worden. Daartoe heeft men de medewerking nodig van een aantal Arabische bondgenoten. Die voelen weinig voor zo’n operatie nu het Israëlisch-Palestijnse conflict escaleert. Zolang dat conflict niet is geregeld, vrezen zij grote oppositie tegen medewerking met de VS aan een invasie van Irak, ook al beschouwen sommige regimes Saddam Hussein als een potentiële bedreiging voor de politieke stabiliteit in het Midden-Oosten.

Wanneer men erin slaagt de centrale politieke en militaire commandostructuren in het centralistisch en autoritair bestuurde Irak uit te schakelen, is volgens voorstanders van deze zogeheten ”aanpak van binnenuit” de strijd al meer dan half gewonnen. „De grootste zorg is te voorkomen dat Saddam Hussein de mogelijkheid krijgt zijn massavernietigingswapens te gebruiken. Over die vraag lopen de meningen sterk uiteen”, aldus senator Joseph Biden, voorzitter van de defensiecommissie van de Senaat. Woensdag begint de Senaat overigens hoorzittingen over de plannen van Washington ten aanzien van Irak.

Senator Biden is met een aantal andere Democraten voorstander van een minder radicale aanpak van het Iraakse regime. Zij krijgen daarbij steun van sommige topmilitairen, onder wie ook leden van de verenigde chefs van staven. Zij menen volgens The Washington Post dat Saddam Hussein momenteel geen directe bedreiging vormt voor de VS of voor Amerika’s bondgenoten. Daarom zou het huidige beleid van politiek ”containment” (omcirkeling, insluiting) te verkiezen zijn boven de militaire en politieke risico’s van een militaire operatie. Het Witte Huis ontkent intussen dat er verschillen van mening bestaan over de manier waarop men Irak het beste kan aanpakken. Verder wordt benadrukt dat er momenteel geen concrete operationele plannen op tafel liggen.

Koning Abdallah van Jordanië heeft president Bush gewaarschuwd voor de gevolgen van een mogelijke Amerikaans-Britse militaire actie tegen Irak. Zo’n militaire interventie zal „de doos van Pandora openen in het Midden-Oosten”, aldus Abdallah in een interview met de Britse krant The Times vandaag. De Jordaanse vorst heeft later deze week een ontmoeting met Bush in Washington.

De meerderheid van de Britse bevolking is overigens tegen deelname van Londen aan een door de Amerikanen geleide militaire actie tegen Irak. Dat blijkt uit de uitkomsten van een enquête van The Sunday Times. Circa 51 procent van de ondervraagden is tegen Britse deelname. Ongeveer 40 steunt Britse militaire interventie voluit.