Deze opmerkelijke uitspraken komen van de Raad van Economische Adviseurs (REA).Het adviesorgaan van de Tweede Kamer schrijft in een gisteren verschenen rapport over de Miljoenennota dat vergrijzing en krimp van de bevolking „een verborgen zegen zijn en zeker geen verschijnselen die tot wanhoop nopen.”

Beide demografische ontwikkelingen zijn de logische gevolgen van een stijgende gemiddelde leeftijd door de medische vooruitgang en een daling van het geboortecijfer als gevolg van onder meer de anticonceptiepil.

De REA meent dat politici wel veel over vergrijzing praten, maar niet meer helder hebben wat nu eigenlijk de werkelijke problemen zijn. Door steeds de nadruk te leggen op de problemen met de betaalbaarheid van de vergrijzing roepen ze „onnodige angst” op.

Doemscenario’s als zou de vergrijzing drastische bezuinigingen afdwingen zijn onzinnig, aldus de REA. Het is niet zo dat de kosten uit de hand lopen als niet stevig wordt ingegrepen in de publieke financiën.

Aanbevelingen om de staatsschuld versneld af te lossen met het oog op de vergrijzing, zoals het kabinet voorstaat, zijn eveneens onzinnig volgens de raad. Ze miskennen „de oneindigheid van het leven van een staat.”

De vergrijzing brengt uiteraard kosten met zich mee, erkent de REA, maar ook omvangrijke baten. De raad wijst erop dat Nederland een van de vermogendste landen op de wereld is en dat voor het pensioen al honderden miljarden euro’s opzij zijn gezet. Ook betalen ouderen door de langere levensduur meer belasting.

Niettemin pleit het rapport voor maatregelen voor een „evenwichtig vergrijzingsbeleid.” Zo zou de AOW-leeftijd geleidelijk moeten worden opgetrokken naar 67 jaar. Ook zou het voor AOW-gerechtigden makkelijker moeten zijn om aan het werk te blijven.

„Beleid moet zijn gebaseerd op gezond verstand en niet op de angstige waan van de dag”, aldus het economische adviesorgaan. Problemen zitten in „een gebrek aan dynamiek” in instituties en regels op het gebied van arbeid, pensioen, zorg en onderwijs. Deze zorgen voor normen en gewoonten die niet meer van deze tijd zijn.

Zo doen „perverse prikkels in het pensioenstelsel zich nog altijd voelen.” In die zin dat er wordt toegewerkt naar vervroegde uittreding in plaats van investeren in kennis van oudere mensen. Onder meer moet het personeelsbeleid van werkgevers worden aangepast aan het ouder wordende personeelsbestand.