In zijn woensdag in NRC Handelsblad uitgelekte brief trekt Donner, mede namens zijn collega Dekker van VROM, fel van leer tegen de raad. Die stelt in zijn eveneens uitgelekte conceptrapport dat bij de brand op Schiphol in oktober vorig jaar onnodig veel slachtoffers zijn gevallen door nalatigheden van de ministeries van Justitie en VROM.Donner weerspreekt die kritiek. Er zijn wel degelijk brandoefeningen gehouden in het cellencomplex, voert de bewindsman aan. Verder stelt hij dat de brandende cel binnen de termijn van twee minuten is ontruimd.

De minister van Justitie stelt voorts dat de gevangenis voldeed aan de brandveiligheidseisen in de bouwwetgeving. De brandveiligheid is getest door een „gerenommeerd instituut”, aldus Donner. Een automatische deurontgrendeling hoeft niet standaard in een complex als dat op Schiphol aanwezig te zijn. De vleugels van het detentiecentrum waarin de brand uitbrak, mochten verder wel degelijk met videocamera’s worden bewaakt in plaats van met personeel. De bewaking met camera’s heeft ook niet tot een vertraagde reactie op het brandalarm geleid, aldus Donner in zijn brief, die hij al op 11 augustus heeft verstuurd.

Donners brief bevat niet alleen een feitelijke verdediging, de minister valt ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid aan. De raad treedt volgens hem buiten zijn bevoegdheden door schuldigen voor de brand aan te wijzen. Het onderzoek zou zich alleen moeten richten op de oorzaken ervan, schrijft de minister. „Ik meen dat uw conceptrapport op een aantal onderdelen verder gaat, waardoor het onbedoeld vermoedens van schuld of aansprakelijkheid lijkt te behelzen.”

Als voorbeeld daarvan noemt Donner de opmerkingen van raadsvoorzitter Van Vollenhoven dat de brand kan zijn veroorzaakt door een brandende sigarettenpeuk. Hiermee mengt de onderzoeksraad zich in het nog lopende strafrechtelijk onderzoek. „Ik geef u in overweging genoemde conclusie niet op te nemen in uw rapport.”

Ook op een ander punt valt het kabinet de onderzoeksraad aan. Donner stelt dat het handelen van de overheid alleen kan worden getoetst aan de normen die ten tijde van de brand golden. In plaats daarvan gebruikt de raad regels die eventueel in de toekomst zouden moeten gelden, aldus de minister. Het gevolg is dat de betrokken overheidsdiensten verwijten krijgen die zijn gebaseerd op wijsheid achteraf, vindt de bewindsman.

Donner wilde woensdag niet bevestigen dat de passages uit zijn uitgelekte brief aan de onderzoekraad juist zijn. Hij wil ook niet op de zaak ingaan voordat het eindrapport van de raad is gepresenteerd. De Kamer steunde woensdag een verzoek van GroenLinks om het rapport vervroegd te publiceren. In politiek Den Haag speculeren sommigen op het aftreden van Donner en Dekker wegens de Schipholbrand.

Voorzitter Van Vollenhoven van de onderzoekraad zegt „volledig” achter „elke letter” van zijn conceptrapport te staan. Hij erkent dat er zware kritiek op zijn rapport is binnengekomen, maar vindt niet dat hij grote fouten heeft gemaakt. Wel zei hij nog van mening te kunnen veranderen als blijkt dat feiten in het rapport niet kloppen.