Een Amerikaanse generaal zei in het weekeinde dat het geweld in Bagdad de afgelopen periode bijna was gehalveerd. Maar zondag en maandag vielen er in het hele land door geweld tientallen doden. Zondag was voor de Amerikanen zelfs een van de bloedigste dagen sinds het begin van de oorlog in 2003.Tijdens gevechten in het Zuid-Iraakse Diwaniya hebben sjiitische militieleden maandag 25 Iraakse militairen gedood. Volgens het Iraakse ministerie van Defensie kwamen daarnaast veertig „gewapende mannen” om het leven. Bij een zelfmoordaanslag op het ministerie van Binnenlandse Zaken in Bagdad kwamen zestien mensen om het leven.

Vijf Iraakse militairen worden vermist sinds het geweld zondagavond in Diwaniya begon. In het ziekenhuis van de stad zijn ook nog de lichamen van negen burgers binnengebracht. Dat hebben bronnen bij het Iraakse leger en medici maandag bekendgemaakt. Tientallen gewonden, voornamelijk burgers, zijn in het ziekenhuis opgenomen.

Het geweld zou zijn begonnen nadat Amerikaanse militairen een leider van het Mahdileger hadden opgepakt. Ooggetuigen vertelden hoe ze zagen dat leden van de militie van de radicale geestelijke Muqtada al-Sadr de lichamen van Iraakse soldaten in voertuigen laadden. Een woordvoerder van Al-Sadr ontkende trouwens dat diens aanhangers betrokken zijn bij het geweld.

Al-Sadrs aanhangers zijn lid van de regerende sjiitische alliantie. In Diwaniya zouden de strijders een bevel van de geestelijke om deel te nemen aan het politieke verzoeningsproces echter in de wind hebben geslagen. „Deze elementen hebben rellen veroorzaakt en dragen in de stad wapens bij zich”, aldus een bron bij het leger. „Daarom zagen de autoriteiten zich gedwongen leger en politie tegen hen in te zetten.” De opstandelingen hadden maandagavond de helft van de stad in handen.

Bij de zelfmoordaanslag op het ministerie van Binnenlandse Zaken vielen naast de 16 doden 35 gewonden. De aanvaller blies zich in een auto op buiten het complex. De aanslag had plaats vlak voor minister Jawad Bolani van Binnenlandse Zaken een ontmoeting zou hebben met de politiechefs van de achttien Iraakse provincies.

De explosie in Bagdad volgt op een zondag vol aanslagen en schietpartijen in het Arabische land. Daardoor vielen ruim zestig doden. Onder de slachtoffers waren bezoekers van een markt in de sjiitische plaats Khallis, die door opstandelingen onder vuur werden genomen. Ook kwamen in en om Bagdad acht Amerikaanse militairen om. Zes van hen werden het slachtoffer van bommen in wegbermen die opstandelingen van afstand tot ontploffing brachten.

Een Amerikaanse legerwoordvoerder kondigde maandag nieuwe operaties aan in Sadr City, een bolwerk van sjiitische strijders in Bagdad. In weerwil van het nieuwe geweld van de afgelopen dagen zei hij tevens dat de veiligheidssituatie in Irak is verbeterd.

Nochtans spreken de Amerikaanse autoriteiten van een verbetering van de geweldssituatie. Zo is het aantal dagelijkse moorden in Bagdad in augustus met 46 procent verminderd ten opzichte van juli. Het aantal autobommen is met 50 procent afgenomen. Ook is er „vooruitgang” wat betreft het aantal ontvoeringen en geweld tussen religieuze groepen.

De afgelopen drie weken zijn in Bagdad 33.000 gebouwen doorzocht, meer dan 700 wapens in beslag genomen en 70 terreurverdachten aangehouden, aldus de legerwoordvoerder. Volgens hem zijn tekenen van verbetering „het ongebruikelijke aantal bruiloften in de straten van Bagdad”, fietsende kinderen en winkels die weer opengaan.