Israëliërs vechten in eigen land door
JERUZALEM - De oproep aan chef-staf Dan Halutz om af te treden vindt plaats op een moment dat er veel kritiek is in Israël op de wijze waarop de oorlog is gevoerd. Naarmate er meer Israëlische reservisten terugkeren uit Libanon, klinkt in Israël steeds duidelijker de vraag: wat ging er mis?
Premier Ehud Olmert zei maandag in de Knesset dat de oorlog de strategische balans tussen Israël en Hezbollah had veranderd. Hij zei dus niet dat dat Israël de oorlog had gewonnen.Toch wil dat niet zeggen dat het leger niets bereikte. Het aantal slachtoffers aan de kant van Hezbollah is groter dan onder Israëlische soldaten. De luchtmacht bombardeerde het Hezbollahhoofdkwartier in Beiroet en vele wapens van de militie, vooral middellangeafstandsraketten, werden vernietigd.
De Israëlische vlag wapperde op Libanees grondgebied en niet de gele Hezbollahvlag in Galilea.
Toch waren de meeste Israëli’s van mening dat Israël de strijd niet gewonnen heeft. En daar zit het probleem: het leger, dat een enorm aanzien geniet, had in vier weken moeten kunnen winnen.
Demonstranten
Tijdens de oorlog zelf bestond consensus onder de bevolking die in Israël ongewoon is. In tijden van vrede hakken links en rechts, religieus en seculier, voortdurend op elkaar in. Nu echter streden de soldaten saamhorig naast elkaar en zelfs de ”Vrede Nubeweging” besliste dat de oorlog rechtvaardig was. Alleen ultralinkse groepen wisten groepjes demonstranten op de been te krijgen.
De oorlog is nog maar nauwelijks afgelopen, of in de media barsten de vragen los. Waarom vertrouwden politieke en militaire leiders te veel op de luchtmacht en te weinig op de landmacht? Waarom kreeg de landmacht pas de opdracht door te stoten naar de rivier de Litani in Zuid-Libanon toen het staakt-het-vuren nabij was?
Waarom bracht de regering de honderdduizenden die in de schuilkelders zaten niet naar hotels en opvangcentra in het midden en zuiden van Israël? En bovenal: waarom kon het leger geen einde maken aan de rakettenregen?
Een van de eersten die de pen scherpten was Ari Shavit. Hij schreef vrijdag al, dus nog voor het bestand van kracht werd, onder de kop ”Olmert moet weg” dat de premier wegrende van de oorlog die hij zelf was begonnen. „Je kunt niet een hele natie in een oorlog leiden en een overwinning beloven, vervolgens een nederlaag produceren en toch aan de macht blijven”, schreef hij in het dagblad Ha’aretz.
Olmert zei op 17 juli in de Knesset dat zijn land het volgende wilde bereiken: het terughalen van de twee gekidnapte soldaten, een staakt-het-vuren, de opstelling van het Libanese leger in Zuid-Libanon, de verdrijving van Hezbollah uit Zuid-Libanon en de uitvoering van VN-resolutie 1559, die bepaalt dat Hezbollah ontwapend dient te worden.
Het is nog te vroeg om te zeggen of deze doelen zullen worden bereikt. Het staakt-het-vuren houdt tot nu toe redelijk stand. Maar of de soldaten terugkomen, Hezbollah bij de noordgrens verdwijnt en zich vervolgens laat ontwapenen, moet worden afgewacht. VN-resolutie 1701 spreekt wel over de ontwapening van „alle gewapende groepen”, maar dat wil niet zeggen dat zal gebeuren.
Hezbollahleider Hassan Nasrallah heeft maandag in elk geval al laten weten tijdens zijn speech op de televisiezender Al-Manar dat het nu niet de tijd is voor ontwapening. Het Libanese leger, dat samen met de VN-vredesmacht Unifil Zuid-Libanon onder controle moet houden, is niet van plan het op een confrontatie aan te laten komen met de goedbewapende militie.
Uitdagen
„De volgende gevechtsronde is nabij”, voorspelt professor Efraim Inbar van het Centrum voor Strategische Studies BESA van de Bar-Ilan Universiteit. „De perceptie bij Hezbollah is dat ze gewonnen hebben. Ze zullen ons opnieuw uitdagen.”
Maar het Israëlische leger is volgens hem in staat lessen te leren, verbeteringen uit te voeren en de juiste stappen te nemen. Het leger moet een plan maken tegen korteafstandsraketten. De technologie voor de bouw van raketten tegen andere raketten is al ontwikkeld.
Hij verwacht dat premier Olmert en minister van Defensie Amir Peretz de golf van kritiek zullen overleven. „Israël heeft geen lange traditie van politici die ontslag nemen”, zegt hij. „Ze hebben nu Dan Halutz als zondebok. Ze zullen alles op hem afschuiven.”