De verschillende rebellenbewegingen zijn de afgelopen maanden herhaaldelijk slaags geraakt en daarbij zijn veel burgerslachtoffers gevallen. Ook het Sudanese leger en de Janjaweedmilities waren opnieuw actief, soms in samenwerking met voormalige tegenstanders.Als gevolg van de nieuwe geweldsgolf zijn zeker 50.000 mensen op de vlucht geslagen. Die nieuwe vluchtelingen verhogen de druk op de zorg voor zo’n 2 miljoen ontheemden. Daarnaast zijn in de regio zeker nog 1 miljoen mensen volslagen afhankelijk van voedselhulp.

„Het is erger geworden, op ieder niveau”, zegt Oxfamwoordvoerder Alun McDonald in een verwijzing naar het akkoord dat op 5 mei in Nigeria werd gesloten. Zijn woorden worden bevestigd door Baba Gana Kingibe, het Nigeriaanse hoofd van de onderbemande en slecht uitgeruste vredesmacht van de Afrikaanse Unie (AU). De veiligheidssituatie in Darfur gaat achteruit, stelt Kingibe. „Het wordt erger en erger.”

De AU wilde ook al voor de overeenkomst van mei de vredesmissie overdragen aan een sterkere en robuustere VN-macht, maar de Sudanese president Omar al-Bashir bleek daar vierkant tegen.

Volgens Kingibe moet het AU-korps qua mankracht worden verdubbeld en de beschikking krijgen over meer voertuigen en brandstof. Ook dient de gevechtscapaciteit drastisch te worden uitgebreid, omdat de huidige automatische wapens en lichte kanonnen niet opwegen tegen de raketten, mortieren en artillerie van de rebellen. Bovenal heeft het AU-korps uitbreiding van zijn luchtvloot nodig. Met de huidige 24 onbewapende helikopters en 4 vliegtuigen is het niet mogelijk voldoende patrouillevluchten uit te voeren.

Behalve dat is de financiering een probleem. De AU-militairen hebben sinds juni geen wedde meer gezien, hoewel de Europese Unie maandelijks 24 miljoen dollar (18,6 miljoen euro) doneert. Overdracht aan de VN zou de kosten onder de VN-lidstaten spreiden.

De algemeen leider van het opstandige Sudanese Bevrijdingsleger, Minni Minnawi, zette in mei persoonlijk zijn handtekening onder het akkoord. Afgescheiden facties van het leger en de andere grote rebellenorganisatie, de Beweging van Rechtvaardigheid en Gelijkheid, haakten evenwel af, omdat de overeenkomst niet ver genoeg zou gaan.

Rebellen die het akkoord niet hebben ondertekend, eisen gouverneurszetels op in drie staten in Darfur, de meerderheid in regionale parlementen en vertegenwoordiging in het nationale parlement en het kabinet. Daarnaast eisen ze compensatie voor hun verliezen tijdens de oorlogsvoering, waaronder grond en inkomen.

Sindsdien is het proces van versplintering doorgegaan, waardoor nieuwe partijen zijn ontstaan met namen als Nationaal Verlossingsfront en G-19. Zo werd de leider van de eerste afgescheiden factie van het Sudanese Bevrijdingsleger, Abdelwahid Elnur, onlangs op een bijeenkomst van dertig van zijn commandanten afgezet, zei een woordvoerder van een hulporganisatie.

Amnesty International heeft gemeld dat bij aanvallen van 4 tot 8 juli in verscheidene dorpen rond de stad Korma 72 mensen om het leven zijn gekomen, 103 personen gewond zijn geraakt en 29 vrouwen zijn verkracht. Volgens Amnesty was het geweld het werk van het Sudanese Bevrijdingsleger in samenwerking met Sudanese militairen en Janjaweedmilities. Als het bericht waar is, betekent dit dat zich nieuwe bondgenootschappen aan het ontwikkelen zijn. De Janjaweed stonden tot dusver tegenover de rebellen en worden ervan beschuldigd onmenselijke wreedheden te begaan.

McDonald noemde juli de ergste maand wat aanvallen op hulpverleners betreft. Acht Sudanese hulpverleners werden gedood, sommigen vanuit een hinderlaag, anderen terwijl ze een waterpomp aan het installeren waren, weer anderen tijdens een nachtelijke overval. Ook werden voertuigen gestolen en bijbehorend personeel ontvoerd. Het gevolg is dat veel hulpverleners noodgedwongen in de steden blijven: een desastreuze ontwikkeling voor de hulpverlening buiten de steden.