Dat bericht het Britse wetenschapstijdschrift New Scientist op zijn website.Normaal gesproken nemen specialisten hersendood -het niet meer functioneren van de hersenen- als tijdstip van overlijden. Organen voor donatie worden pas na dit moment verwijderd. Zodra het hart stilstaat, duurt het echter een periode voordat ook de hersenfunctie stopt. In de tussentijd lopen de organen onherstelbare schade op, zodat organen van deze mensen niet meer geschikt zijn voor transplantatie.

Hersendood is voor artsen een eenduidige, objectieve maatstaf, zodat er geen conflict ontstaat tussen de zorg voor een patiënt en het belang van iemand die op een orgaan wacht.

Met het stellen van hartdood als moment van overlijden, hopen artsen het aantal organen dat beschikbaar is voor transplantatie te vergroten. De medische wereld is echter verdeeld over de ethische kant van deze regel. Een aantal intensivecarespecialisten stelt dat hartstilstand en het stokken van ademhaling niet noodzakelijkerwijs de dood tot gevolg hebben. De artsen wijzen erop dat er gevallen bekend zijn waarbij een hart na zeven minuten stilstand weer begon te kloppen. Een dergelijk ”Lazarusfenomeen” is nooit waargenomen bij patiënten die hersendood waren.

Chirurgen die transplantatie na hartdood voorstaan, weerleggen deze kritiek door te wijzen op de voorzorgsmaatregel die ze nemen. Het transplantatieteam mag pas aan de slag na een bepaalde periode van hartstilstand. Toch wordt ook deze regel aangetast door de noodzaak om organen zo ’vers’ mogelijk te oogsten.

Oorspronkelijk gold een wachttijd van tien minuten, omdat de patiënt dan naar alle waarschijnlijkheid ook hersendood is. Veel transplantatiecentra hebben dit echter teruggebracht tot vijf minuten, terwijl drie instellingen in de Verenigde Staten twee minuten hanteren, nog voor verlies van de hersenfunctie volledig is en als het hart nog opnieuw zou kunnen gaan kloppen.

Op dit moment beraadt Australië zich op regelgeving die donatie na hartdood breder toestaat, om zo de dalende beschikbaarheid van donororganen te compenseren. In de Verenigde Staten heeft al een beperkt aantal van deze transplantaties plaats. Zo vervijfvoudigde het aantal niertransplantaties na hartdood sinds 1995 tot ruim 500 in 2004. In Groot-Brittannië nam het aantal de afgelopen vijftien jaar zesvoudig toe tot 120 in 2005.