Spanje zal zijn aanspraak op de Britse kroonkolonie overigens formeel niet laten varen, aldus de Britse krant The Guardian maandag.De rots Gibraltar werd bij de Vrede van Utrecht in 1713 Brits gebied, nadat Britse en Nederlandse troepen hem negen jaar eerder hadden ingenomen. Sinds 1830 is de rots een Britse kroonkolonie. Gibraltar geniet zelfbestuur op het gebied van binnenlandse zaken en rechtspraak. Groot-Brittannië is verantwoordelijk voor het buitenlands beleid. Een gouverneur vertegenwoordigt de Britse kroon.

Het akkoord, dat waarschijnlijk op 18 september wordt getekend, voorziet er onder meer in dat de luchthaven van Gibraltar voortaan vluchten uit Spanje en de rest van de Europese Unie mag afhandelen. De luchthaven zal zowel door Britse als Spaanse autoriteiten worden bemand en de grensbepalingen zullen worden versoepeld.

Ook zal Spanje meer telefoonlijnen naar Gibraltar aanleggen. Een langlopend conflict over pensioenbetalingen van Spaanse voormalige arbeiders in Gibraltar is inmiddels bijgelegd.

De kroonkolonie telt ongeveer 28.000 inwoners. Gibraltar had voor de bouw van het Suezkanaal een grote strategische waarde door de ligging aan de toegang tot de Middellandse Zee, maar tegenwoordig is de rots vooral een lastig obstakel in de relatie tussen Londen en Madrid. De Spaanse dictator Franco sloot in 1969 de grens tussen Gibaltar en Spanje. In 1982 werd die sluiting opgeheven, maar Madrid heeft sindsdien het leven van de inwoners van Gibraltar nooit echt eenvoudig gemaakt.

In 2002 sprak 99 procent van de bevolking van Gibraltar zich in een referendum uit tegen een gedeelde Brits-Spaanse soevereiniteit, een voorstel van de Britse premier Tony Blair en zijn toenmalige collega Aznar. Aznars opvolger, Zapatero, wil met Blair nu spijkers met koppen slaan.

De socialistische Zapatero heeft gezegd dat hij met Londen én met het bestuur van Gibraltar rechtstreeks wil onderhandelen. Dat laatste is bijzonder, omdat geen enkele Spaanse regering tot dusver direct met functionarissen van de kroonkolonie wilde spreken. Medio september zullen de ministers van Buitenlandse Zaken van Groot-Brittannië en Spanje samen met functionarissen van Gibraltar de laatste details van het akkoord bespreken en die vervolgens wereldkundig maken.