Charles Haughey (1925-2006)
DUBLIN - De controversiële oud-premier Charles Haughey was de zesde ”taoiseach” (Iers-Gaelische titel voor de premier van Ierland) van Ierland. Hij was drie keer premier van Ierland en overleed op 80-jarige leeftijd aan prostaatkanker.
Haughey was een politiek overlevingskunstenaar. Hij werd de Houdini van Ierland genoemd, omdat hij in staat was zich te redden uit de meest onmogelijke crises. ”Charlie” Haughey was in totaal tien jaar premier. Zijn kabinetten stonden bijna altijd in het teken van schandalen.In 1992 werd hij geplaagd door een tien jaar oud schandaal. De premier zou in 1982 de telefoons van twee journalisten hebben laten afluisteren, om erachter te komen wie van zijn toenmalige kabinetsleden belangrijke informatie naar de pers liet uitlekken.
Destijds nam minister Sean Doherty van Justitie de schuld op zich, maar hij zei later dat Haughey op de hoogte was geweest van de afluisterpraktijken. De premier had daarop een emotioneel beraad met zijn partij Fianna Fail (Soldaten van het Lot) en kondigde zijn vertrek aan. Hij bleef de beschuldigingen overigens ontkennen.
De ooit populaire Haughey viel na zijn vertrek in ongenade, nadat was uitgekomen dat hij betrokken was bij een smeergeldaffaire. In 1997 achtte een tribunaal bewezen dat hij grote bedragen had aangepakt van een voormalige supermarkttycoon.
Het overwegend rooms-katholieke Ierland keurde ook zijn morele houding af, toen bleek dat hij grote bedragen had uitgegeven aan kleding en diners in een tijd dat hij als premier zuinigheid predikte. De onthulling van een talkshowpresentatrice dat ze jarenlang een affaire met Haughey had gehad, deed zijn imago evenmin veel goed.
In 2003 was hij gedwongen zijn landgoed Abbeville in Kinsealy te verkopen om zijn belastingschuld te kunnen voldoen. Naar verluidt bracht het landgoed 35 miljoen euro op.
Politieke tegenstanders omschreven de miljonair, die voor de westkust van Ierland het privé-eiland Innisvickalaun bezat, ooit als een niets en niemand ontziende machtswellusteling. Hij zou tijdens zijn machtsjaren in Ierland een klimaat van geldzucht, oneerlijkheid en corruptie hebben geschapen.
Haughey was een republikein in hart en nieren, die de Britse overheersing van Noord-Ierland als niet-levensvatbaar afwees.
In 1970 werd Haughey ervan beschuldigd wapens naar de nationalisten in Ulster te smokkelen. Hij moest daarom aftreden als minister van Financiën en leek van het politieke toneel verdwenen.
Maar in 1979 beleefde hij een comeback en werd hij partijleider, twee jaar later gevolgd door het premierschap van een minderheidsregering, die werd geteisterd door oppositie binnen zijn Fianna Fail en van dissidenten.
Haughey bleek in 1995 prostaatkanker te hebben en in 2001 kreeg hij een hartaanval, waarna het bergafwaarts ging met zijn gezondheid.
De Ierse premier Bertie Ahern noemde Haughey gisteren een inspirerende man, die altijd alles voor elkaar kreeg en die trouwe volgelingen had binnen en buiten zijn partij.
President Mary McAleese, die vervroegd terugkomt van vakantie om vrijdag Haugheys begrafenis bij te wonen, zei dat Haughey een bewogen leven achter de rug had en dat hij zijn waardigheid ondanks zijn ziekte altijd heeft weten te behouden.