Duizenden herdenken Srebrenica
Meer dan 6000 moslims uit heel Bosnië hebben donderdag in Potocari, bij Srebrenica, de herdenking bijgewoond van de massamoord waarbij in 1995 meer dan 7000 moslims om het leven kwamen. Zij werden vermoord door Serviërs nadat de stad Srebrenica, de enclave die werd beschermd door Nederlandse VN-militairen, was gevallen.
De organisatoren van de herdenking verwachtten in totaal ongeveer 5000 deelnemers, maar het waren er zeker 1000 meer. Nog niet eerder werd de herdenking zo druk bezocht. Voor de beveiliging waren circa 2000 politiemensen ingeschakeld, maar bij de plechtigheid deden zich geen incidenten voor. Wel heeft de Bosnisch-Servische grenspolitie een groep van 43 vrouwen uit Servië teruggestuurd. De vrouwen, die zich Vrouwen in het Zwart noemen, wilden als vredesactivistes naar de herdenking.
De hoogste Bosnische moslimgeestelijke, Mustafa Ceric, leidde de herdenkingsdienst. Ceric vergeleek in zijn toespraak de oorlog in Bosnië met de aanslagen van 11 september in de Verenigde Staten, die ongeveer 3000 levens eisten. Hij zei dat Srebrenica en New York niet vergeten mogen worden.
Onlangs is in Potocari een witte grafsteen geplaatst als symbool voor alle slachtoffers. Die werd donderdag tijdens de plechtigheid officieel gepresenteerd. De nabestaanden vinden dat er nog 10.000 van dergelijke marmeren monumenten moeten komen, één voor iedere dode die volgens hen gevallen is. Nog lang niet alle stoffelijke resten van vermisten zijn gevonden. Van de 4500 gevonden lichamen zijn er maar een paar honderd geïdentificeerd.
Srebrenica is donderdag ook herdacht op het Plein voor de Tweede Kamer in Den Haag. Ongeveer 200 mensen waren daarbij aanwezig. Ondanks uitnodigingen aan alle Tweede- en Eerste-Kamerleden waren slechts vier GroenLinks-parlementariërs aanwezig. Premier Kok, die door de organiserende comités persoonlijk was uitgenodigd, was verhinderd. GroenLinks-fractievoorzitter Rosenmöller noemde het teleurstellend dat zo weinig collega-parlementariërs waren komen opdagen.
Dion van den Berg van het IKV, een van de organiserende comités, constateerde enigszins bitter dat donderdagmiddag meer mensen „de sprong van Herman Brood dan de val van Srebrenica” herdachten.
Onder de nabestaanden in Sebrenica heerst nog veel onvrede over het falen van Dutchbat, de Nederlandse VN-vredesmacht die de moslims moest beschermen. Het rapport van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) over de massamoord was in april aanleiding tot de val van het kabinet.
Ook de reputatie van de Verenigde Naties heeft een deuk opgelopen. Twee jaar geleden zei secretaris-generaal Kofi Annan dat Srebrenica de VN altijd zal achtervolgen. Bovendien lopen de toenmalige Servische leider Radovan Karadzic en zijn legerleider Ratko Mladic nog altijd vrij rond, terwijl ze worden gezocht door het Joegoslavië-tribunaal van de VN.