Dat blijkt uit rapporten van de Iraakse anticorruptiedienst, waarover de Amerikaanse krant The Los Angeles Times beschikt. Het hoofd van de dienst, de rechter Radhi Radhi stelt dinsdag in de krant dat „terroristen de criminelen helpen en de criminelen de terroristen”. „Zonder corruptie hadden we het verzet van de terroristen al lang kunnen breken”, meent Radhi.De net aangetreden nieuwe Iraakse regering heeft bestrijding van corruptie tot een van de hoofdpunten van beleid gemaakt. Dat is volgens Radhi ook zeer noodzakelijk omdat de wederopbouw van het land, het proces van democratisering en het uitbannen van geweld anders geen echte kans van slagen hebben.

De grootschalige corruptie heeft onder meer plaats binnen ministeries. Het departement van Defensie heeft volgens de rapporten voor zeker een miljard dollar wapens aangeschaft waarvan de herkomst en de verspreiding ervan onduidelijk zijn. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft op zijn beurt zeker 1100 ’spookambtenaren’ in dienst die maandelijks 1,3 miljoen dollar aan loon ontvangen.

De problemen doen zich overal voor. Sinds de invasie van de Amerikaans–Britse troepenmacht in 2003 hebben bijvoorbeeld grote aantallen agenten en militairen hun posten verlaten en de wapens meegenomen. De meeste wapens, met een waarde van enkele miljoenen dollar, zijn nog altijd spoorloos. Ze zijn zeer waarschijnlijk in handen gekomen van de opstandelingen.

Irak kent ook een enorme zwarte markt in brandstoffen en personenwagens. Geld voor wederopbouw van Irak verdwijnt in handen van louche handelaren en ook aannemers en bouwbedrijven steken veel hulpgelden in eigen zak of ze gaan er vandoor met bouwmaterialen of voertuigen. Ook geschonken medicijnen worden door ambtenaren doorverkocht aan de maffia.

Volgens de internationale anticorruptie–organisatie Transparency International was er altijd al veel corruptie in het Arabische land, maar sinds de inval is het alleen maar erger geworden. „Corruptie gedijt tussen verwarring en verandering”, stelde de organisatie eerder.
Bovendien stroomt er veel buitenlands geld naar Irak en daarvan willen velen profiteren.

De strijd tegen corruptie stelt in Irak nog weinig voor. De dienst voor anticorruptie heeft al liefst 3000 zaken in onderzoek gehad, maar daarvan zijn er maar 780 bij een rechtbank beland. Slechts in enkele tientallen gevallen is er een rechterlijk vonnis geveld. In zaken tegen hoge ambtenaren, ongeveer veertig, is er pas in één zaak een rechtszaak geweest.

De Iraakse rechtbanken zijn nog steeds slecht georganiseerd en ze kampen met een enorm gebrek aan personeel. De instellingen worden bovendien overspoeld met terrorismezaken, waardoor corruptiezaken nauwelijks aan bod komen. Bovendien staan rechters bloot aan intimidatie van de onderwereld en ook van ministers of hoge geestelijken. Sinds 2003 zijn er ook al zeker twintig rechters vermoord en onder druk van ministeries, ministers en hoge ambtenaren komt het vaak niet eens meer tot rechtszaken.