Tijdens de Koude Oorlog waren leden van de Italiaanse Communistische Partij (PCI), de grootste communistische partij van het Westen, decennialang uitgesloten van hoge staatsfuncties. Regeringsdeelname van de PCI werd in het NAVO–land Italië niet aanvaardbaar geacht tijdens de periode van scherpe tegenstellingen met de Sowjet-Unie.Volgens commentaren in de Italiaanse media komt met de verkiezing van Napolitano voorgoed een einde aan dit fenomeen, in de pers altijd de „factor K" genoemd. Het feit dat er geen afwisseling was in de regeringsverantwoordelijkheid leidde ertoe dat de christendemocratische Democrazia Italiana (DC) decennialang onafgebroken aan de macht was. De DC ging begin jaren ’90 ten onder tijdens het corruptieschandaal Mani Pulite (Schone Handen).

Na zijn eedaflegging begon Napolitano een toespraak voor de verenigde vergadering van Senaat, Kamer van Afgevaardigden en regiovertegenwoordigers die hem vorige week tot president had gekozen. In zijn herhaaldelijk door applaus onderbroken toespraak sprak Napolitano de hoop uit dat voor Italië het moment van democratische volwassenheid is aangebroken, waarbij een wisseling van de wacht bij de machtsuitoefening normaal wordt gevonden.