De Europese aanpak van justitie–onderwerpen stond ook al in de EU–grondwet, maar die is per referendum afgeschoten in Nederland en Frankrijk. Toch wil Barroso dit deel van de grondwet alvast invoeren. „Het is niet dat we de krenten uit de pap halen van de grondwet, maar het is nodig om de EU praktischer te laten werken", zei een Commissiewoordvoerder maandag. Barroso geeft woensdag een toelichting op het gevoelige voorstel.Voor het idee is geen wijziging van het verdrag nodig. Wachten tot alle landen alsnog de grondwet hebben goedgekeurd, hoeft dus niet. Wel moeten alle EU–landen ermee instemmen.

Momenteel heeft elk land vetorecht bij wetsvoorstellen die over justitie of politie gaan. Het Europees Parlement staat buitenspel. Dat geldt ook voor het Europees Hof, want zelfs als de EU–landen het uiteindelijk eens zijn, kan niemand de landen dwingen het resultaat over te nemen.

Volgens Barroso is een veel krachtiger samenwerking nodig. „De Commissie is ervan overtuigd dat veiligheid voor de burger van het hoogste belang is en dat het haar plicht is om alle mogelijkheden aan te grijpen om terrorisme en georganiseerde misdaad te bestrijden", zei de woordvoerder.

Daarom wil Brussel dat wetsvoorstellen over justitie straks net zo behandeld worden als vrijwel alle andere onderwerpen in Europa: volledige medezeggenschap van het parlement en afdwingbaarheid door het Hof.

Het liefst ziet de Commissie ook het vetorecht helemaal verdwijnen, omdat besluiten dan veel sneller genomen kunnen worden. Omdat dat zeer gevoelig ligt, wil ’Brussel’ dat voorlopig echter in het midden laten. Sommige landen zijn bang dat ze hun eigen beleid, zoals bijvoorbeeld het softdrugsbeleid van Nederland, moeten omgooien als ze door een meerderheid overstemd kunnen worden.