Het is voor het eerst sinds de Amerikaans-Iraanse banden in 1979 werden verbroken dat een Iraanse president een brief naar Washington stuurt. Dat moet gebeuren via de Zwitserse ambassade in Teheran, die als zaakwaarnemer voor de Verenigde Staten optreedt.Het is niet bekend wat er precies in de brief staat, maar volgens de regeringswoordvoerder heeft Ahmadinejad voorstellen gedaan om niet nader genoemde internationale problemen op te lossen. De woordvoerder zei niets over het conflict rond het Iraanse atoomprogramma, dat de internationale gemoederen al geruime tijd verhit. Zondag nog herhaalde Ahmadinejad het dreigement dat Iran zich het uit nucleaire non-proliferatieverdrag (NPV) zal terugtrekken als de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties het land sancties oplegt.

Iran houdt vol dat het alleen uranium verrijkt om elektriciteit te kunnen opwekken in kerncentrales. De VS en Frankrijk verdenken Iran er echter van te werken aan kernwapens. Deze landen hebben met Groot-Brittannië een VN-resolutie ingediend die Iran strafmaatregelen in het vooruitzicht stelt als het doorgaat met het verrijken van uranium, dat als brandstof voor kernreactoren kan dienen, maar in hoogverrijkte staat geschikt is voor kernbommen. Rusland en China, die allebei ook vetorecht hebben in de Veiligheidsraad, wijzen de ontwerpresolutie van de hand en dringen aan op meer diplomatie.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, is maandag in New York gastvrouw van een etentje waarbij zij samen met vijf collega’s over de nucleaire projecten en de politiek van Iran spreekt. Rice heeft haar collega’s van de Volksrepubliek China, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland uitgenodigd en hoopt de grote mogendheden op één lijn te krijgen. Met uitzondering van de Bondsrepubliek hebben al de landen een permanente zetel in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. De VS sturen er aan op sancties, maar met name China en Rusland willen daar vooralsnog niets van weten.

Rusland en China, die allebei ook vetorecht hebben in de Veiligheidsraad, wijzen de ontwerpresolutie van de hand en dringen aan op meer diplomatie. De Verenigde Staten willen de resolutie deze week in stemming brengen, met of zonder steun van China en Rusland. De Chinese minister van Buitenlandse Zaken, Li Zhaoxing, reist deze week naar New York om persoonlijk aan de beraadslagingen deel te nemen, maakte de regering in Peking zondag bekend.

De Iraanse woordvoerder Hamid Reza Asefi van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken herhaalde zondag dat Iran onder geen beding afstand doet van zijn recht om uranium te verrijken. „De interventie van de Veiligheidsraad in deze kwestie is volslagen illegaal”, zei hij. De landen die in de Veiligheidsraad een resolutie hebben opgesteld hebben, volgens hem politieke motieven. Asefi waarschuwde dat iedere tussenkomst van de Veiligheidsraad een negatieve invloed zal hebben op Irans samenwerking met het Internationaal Atoomenergie Agentschap, de nucleaire waakhond van de VN. Samenwerking zou veranderen in confrontatie en „wij adviseren hun dit niet te doen”, aldus de Iraanse woordvoerder. „De VN-Veiligheidsraad moet niets doen wat hij later niet ongedaan kan maken. Wij zullen onze rechten niet opgeven en de opschorting (van de verrijking, red.) staat niet op onze agenda.”

De leiders van zes buurlanden van Iran aan de Perzische Golf hebben de regering in Teheran zaterdag ertoe opgeroepen openheid van zaken te geven over haar nucleaire programma. Zij willen ook ingelicht worden over potentiële milieurisico’s van Iraanse kernreactoren, aldus de minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Arabische Emiraten, sjeik Abdullah bin Zayed al-Nahyan. De zes landen, die samenwerken in de GCC zijn Bahrein, Saudi-Arabië, Koeweit, Oman, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten.

John Negroponte, de coördinator van alle zestien Amerikaanse inlichtingendiensten, zei dat Ahmadinejad Bush wellicht benadert om een debat in de VN–Veiligheid over de nucleaire ambities van Iran te beïnvloeden. Bush’ nationale veiligheidsadviseur Stephen Hadley liet weten dat het Witte Huis niet op de hoogte is van een brief van de Iraanse president aan zijn Amerikaanse ambtgenoot.