Terugtrekking grootste uitdaging voor regering-Olmert
JERUZALEM - Het Israëlische kabinet onder leiding van Kadimavoorman Ehud Olmert is donderdag ingezworen. De Knesset keurde de nieuwe regeringsploeg met 65 tegen 49 stemmen goed.
Het kabinet steunt op vier partijen: Kadima, Arbeidspartij, Partij van de Gepensioneerden en Shas. Olmert hoopt dat het ultraorthodoxe Verenigd Thora Judaïsme en de linksliberale Meretz alsnog toe zullen treden. Yisrael Beiteinu en andere rechtse partijen zijn buitenspel gezet.In het kabinet zitten25 ministers, premier Olmert incluis. Onder hen zijn slechts twee vrouwen. Zij bekleden echter wel vooraanstaande posities. Olmerts partijgenoot Tzipi Livni keert terug op Buitenlandse Zaken en wordt bovendien vicepremier. Prof. Yuli Tamir van de Arbeidspartij gaat naar het belangrijke ministerie van Onderwijs. Bovendien is een vrouw gekozen als voorzitter van het parlement, namelijk Dalia Itzik van Kadima. Zij is de eerste vrouw in Israëls geschiedenis die deze prestigieuze taak krijgt.
Amir Peretz, de leider van de Arbeidspartij, neemt de taken over van minister van Defensie Shaul Mofaz (Kadima). Mofaz verhuist naar het ministerie van Vervoer en wordt bovendien hoofd van de ”strategische dialoog”. Peretz heeft laten weten dat hij als defensieminister niet langer toe zal staan dat de bewoners van de Joodse nederzettingen zich niet aan de wet houden. Een aantal van hen heeft zonder toestemming van de overheid nieuwe nederzettingen opgericht, de zogeheten buitenposten.
Shimon Peres, Israëls meest ervaren politicus, wordt vicepremier en minister van Ontwikkeling van de Negev en Galilea.
Olmert moet nu zorgen dat de Knesset zo snel mogelijk de begroting voor 2006 goedkeurt. Tot nu toe gebruikte de regering noodgedwongen dezelfde begroting als die van vorig jaar. De premier zal verder zijn vertrek naar Washington voorbereiden. Daar zal hij naar verwachting op 23 mei een ontmoeting hebben met de Amerikaanse president Bush. Hij zal mogelijk ook het Congres toespreken.
Na de reis naar de Amerikaanse hoofdstad staat een bezoek aan Egypte op het programma. Olmert zal waarschijnlijk in Sharm al-Sheikh de Egyptische president Hosni Mubarak ontmoeten. Shimon Peres heeft gezegd dat Olmert na terugkeer uit de VS mogelijk ook een onderhoud zal hebben met de Palestijnse president Mahmud Abbas.
De richtlijnen voor de nieuwe regering bepalen dat de overheid zal proberen onderhandelingen met de Palestijnen te beginnen. Als dat niet lukt, zal Israël zijn grenzen eenzijdig vaststellen. Eerder al heeft Israël laten weten dat Hamas Israëls bestaanrecht en de akkoorden tussen beide partijen dient te erkennen en terrorisme af moet zweren.
Een terugtrekking van Israël uit de Westelijke Jordaanoever is volgens Olmert noodzakelijk om het Joodse en democratische karakter van de staat te waarborgen. „De terugtrekking uit de Gazastrook en het noordelijke gedeelte van Samaria was een wezenlijke eerste stap in deze richting, maar het belangrijkste deel ligt nog voor ons”, aldus Olmert donderdag in de Knesset, doelend op de terugtrekking vorig jaar onder Ariel Sharon. „De aanhoudende verspreiding van nederzettingen op de Westoever creëert een onscheidbaar mengsel van bewoners, wat het voortbestaan van de staat Israël als een Joodse staat bedreigt.”
De terugtrekking houdt in dat Israël de nederzettingen aan de andere zijde van de veiligheidsbarrière zal afbreken. Belangrijke nederzettingenblokken als Ma’ale Adumim, Ariel en Gush Etzion zullen niet alleen blijven bestaan, maar ook worden versterkt. Olmert is van plan daar duizenden nieuwe woningen te bouwen voor de bewoners van de te ontruimen nederzettingen. Het leger blijft voorlopig echter ook achter de veiligheidsbarrière opereren. Israël zal tevens vasthouden aan de Jordaanvallei als oostgrens.
Volgens de krant Ha’aretz zal het zeker twee jaar duren voordat Olmert zijn plan uitvoert. In die tijd wil hij steun voor zijn ideeën verwerven in binnen- en buitenland. De Shaspartij, die een rechtsreligieuze achterban heeft, heeft al laten weten niets te voelen voor de ontruiming. Meretz en de Arabische partijen steunen het plan echter wel en daarmee lijkt Olmert verzekerd van de steun van de meerderheid in de Knesset. Toch zal het terugtrekkingsplan, naar het nu lijkt, de grootste uitdaging worden voor de regering-Olmert.