PvdA, VVD en SP vinden om principiële redenen dat het cultureel erfgoed voor Nederlanders gratis te zien moet zijn. Wie het formulier voor belastingaangifte ontvangt moet tegelijk een cultureel paspoort krijgen, vinden de partijen. Met dat paspoort kan het hele gezin het museum in. Buitenlanders, die in een druk bezocht museam als het Van Gogh 80 procent van het aantal bezoekers uitmaken, moeten gewoon entree betalen.Van der Laan zei dat een „een raar signaal" te vinden. „Eigen mensen krijgen een pasje, buitenlanders moeten betalen". Tevens vroeg ze zich af of die scheiding juridisch mogelijk is; musea vragen niet naar een paspoort als iemand aan de balie staat. Gegevens over buitenlands bezoek van musea zijn niet meer dan schattingen op basis van het museum zelf.

PvdA, VVD en SP vinden dat het geld dat musea krijgen voor vernieuwing (4 tot 8 miljoen) moet worden aangewend om gratis entree mede te financieren. Verder wijzen ze op de grotere toeloop (meer jongeren en meer allochtonen) die musea krijgen als er niet meer hoeft te worden betaald. Maar de bewindsvrouw en de Vereniging van Rijksgesubsidieerde Musea betwijfelen of er dan ook nieuwe groepen over de drempel komen. Het Kamerlid Nijs (VVD) was niettemin opgetogen over het West–Fries Museum in Hoorn dat een jaar lang geen toegang hief.

Van der Laan meent dat elke euro die musea aan gratis toegang spenderen en niet aan vernieuwing verkeerd is besteed. „Omdat de overheid betaalt, hoeft het nog niet gratis te zijn. Het zou betekenen dat je ook voor de opera niet hoeft te betalen". De staatssecretaris voelt er verder weinig voor om uit te zoeken of het mogelijk is een cultureel paspoort aan de belastingaangifte toe te voegen. Ze zei wel dat de kosten van een museumkaart nu al 5 euro bedragen.

De voorstanders zien de overname van de kosten die de musea maken aan verzekeringspremies door de overheid niet als een manier om hun plan te financieren. Onduidelijk is hoeveel musea daaraan kwijt zijn. Volgens Van der Laan was dat vorig jaar niet meer dan 1 miljoen euro. Maar bij een grote tentoonstelling als Rembrandt–Caravaggio is dat al het dubbele. Nijs becijferde dat dat bedrag in jaren van veel grote exposities tot 10 miljoen euro kan oplopen.