Chinese president op „werkbezoek” in VS
NEW YORK - De Chinese president Hu Jintao is dinsdag begonnen met zijn werkbezoek aan de VS, waar hem een gemengd welkom wachtte. Het rijkste en politiek-militair machtigste land ter wereld ontvangt de leider van de ontwakende Aziatische reus die men in Washington beschouwt als de belangrijkste concurrent in de Pacificregio.
Er zijn handelsconflicten en er is de kwestie van de mensenrechten, maar China’s gestaag toenemende invloed in de Pacific is wat Washington het meeste zorgen baart. „Handelsconflicten kunnen besproken worden en over de situatie van de mensenrechten in China kan men klagen -zonder dat dat overigens iets uithaalt- maar het is China’s toenemende regionale invloed en macht waar de Amerikanen niet goed raad mee weten”, aldus politiek analist Bernard Gwertzman van de Council on Foreign Relations in Washington.Hoewel Taiwan en de Amerikaanse betrekkingen met deze ’afvallige provincie’ zeker ter sprake zullen komen, is het concreet vooral de handel die veel kritiek ontlokt aan politici en het Amerikaanse bedrijfsleven. China noteerde vorig jaar een handelsoverschot van 202 miljard dollar met de VS, meer dan een kwart van het Amerikaanse handelstekort. Critici verwijten het regime in Peking te profiteren van een veel te goedkope yuan, waardoor de Chinese export bevoordeeld wordt ten opzichte van de Amerikaanse export.
De senatoren Charles Schumer en Lindsey Graham dienden vorig jaar een voorstel in om import uit China extra te belasten als de Chinese leiders hier niets aan doen. Maar na een bezoek aan China bonden zij in. De Chinezen maakten hen duidelijk dat zij met de miljarden dollars die zij aan de handel met Amerika verdienen onder meer Amerikaans schatkistpapier kopen. Daarmee financieren zij het groeiende tekort van de regering-Bush. „Dit houdt onze rente laag; zouden de Chinezen besluiten om de dollar als reservevaluta te laten vallen, dan zou dat ernstige gevolgen hebben voor onze economie”, aldus Gary Hufbauer van het Institute for International Economics in Washington.
Washington kan dus weinig ondernemen om China op handelsgebied in het gareel te dwingen. Daarvoor zijn de economieën van beide landen volgens Hufbauer te veel met elkaar verwezen. Zoals zo vaak bij dergelijke bezoeken komt de Chinese leider overigens niet met lege handen. Eind vorige week maakte Peking bekend dat nieuwe computers in China voortaan alleen nog maar verkocht mogen worden met legale softwareprogramma’s. Dat is een hele opluchting voor Bill Gates, die Hu Jintao ontvangt in Microsofts hoofdkwartier in Seattle in de staat Washington, de eerste stop van Hu Jintao’s bezoek aan Amerika.
Microsoft ziet China als een belangrijke markt, en hoe minder de Chinezen illegaal software kopiëren hoe beter dus. De hoge Chinese gast bezoekt in Washington ook enkele Boeingfabrieken. Peking liet onlangs weten tachtig vliegtuigen van Boeing te willen betrekken. Na deze economische stop aan de westkust vliegt Hu Jintao door naar Washington, waar hij donderdag wordt ontvangen door president Bush. Met hoeveel saluutschoten? Dat staat nog te bezien. Protocollair legden de Chinezen bij de voorbereidingen voor deze reis grote nadruk op het officiële karakter van het bezoek. Het moest een staatsbezoek worden dat het gezag van de nieuwe Chinese leider internationaal zou bevestigen.
De Amerikanen spreken echter over een „werkbezoek.” Zij wijzen erop dat Hu Jintao op uitnodiging van Bush de lunch in het Witte Huis zal gebruiken, maar er komt geen staatsdiner, zoals gebruikelijk bij een officieel bezoek. Voor een buitenstaander misschien details, maar het geeft duidelijk weer dat Hu Jintao in Washington meer wordt gezien als een rivaal om wie men niet heen kan dan als een bondgenoot. En dat heeft consequenties voor de toekomst.