Rusland overlegt met Tsjetsjeense rebellen
Rusland is bereid tot een vreedzame regeling voor Tsjetsjenië. Dit lijkt de uitkomst te zijn van het overleg zondag in Moskou tussen vertegenwoordigers van het Kremlin en de Tsjetsjeense rebellen. Het was de eerste keer sinds het uitbreken van de tweede Tsjetsjeense oorlog in 1999 dat er officieel een dergelijk overleg plaatshad.
„Beide partijen toonden bereidheid tot streven naar duurzame vrede in Tsjetsjenië”, zei een woordvoerder van de Russische onderhandelaar Viktor Kazantsev na afloop van het overleg. „Wij geloven dat de onderhandelingen zullen doorgaan en positief zullen eindigen”, vatte de Tsjetsjeense onderhandelaar Achmed Zakajev het resultaat samen. „Het belangrijkste doel van het overleg is de oorlog in Tsjetsjenië te stoppen.”
Het Russisch-Tsjetsjeense vredesoverleg had plaats op de internationale luchthaven Sjeremetovo nabij Moskou en duurde ruim twee uur. De Tsjetsjeense vice-premier Zakajev voerde er het woord namens de Tsjetsjeense separatistenleider en president Aslan Maschadov. De presidentiële afgezant voor Zuid-Rusland Kazantsev vertegenwoordigde het Kremlin.
Over de precieze inhoud van het overleg brachten ze niets naar buiten. Het enige wat Kazantsev erover los wilde laten, was dat het in de geest verliep van Poetins verklaring over het Tsjetsjeense conflict eind september.
De Russische president riep de rebellen toen op de wapens neer te leggen en terug te keren naar een leven in de burgermaatschappij. Ook vroeg hij de Tsjetsjeense rebellen contact te zoeken met Moskou voor nader overleg. Kort daarna kwam er inderdaad telefonisch contact op gang tussen de separatisten en Kazantsev.
Deze toenadering betekent een opvallende wijziging van de positie van het Kremlin. Tot nu toe had Poetin elke vorm van onderhanden met de Tsjetsjeense rebellen uitgesloten. Slechts onvoorwaardelijke overgave of „vernietiging” van de rebellen zou volgens hem tot duurzame vrede kunnen leiden in de afvallige republiek. De terroristische aanvallen in de VS en de daaruit voortgekomen gezamenlijke internationale strijd tegen het terrorisme hebben Moskou echter tot andere inzichten gebracht.
Het is nog maar de vraag of het overleg directe gevolgen zal hebben voor de situatie in Tsjetsjenië zelf. De meeste Tsjetsjeense strijders opereren immers niet onder Maschadov, maar onder de veel extremistischer veldheren Sjamil Basajev en de Jordaniër Chattab.
Ook tijdens de onderhandelingen gisteren gingen de gevechten in Tsjetsjenië gewoon door. Bij een rebellenaanval op Russische militaire posities en een landmijnexplosie kwamen in totaal negen Russen en drie rebellen om het leven. Vierentwintig Russen raakten gewond.
Sinds het begin van de tweede Tsjetsjeense oorlog in augustus 1999 zijn volgens de officiële gegevens ruim 3400 Russische soldaten en meer dan 11.000 Tsjetsjeense rebellen om het leven gekomen. Maar volgens onafhankelijke organisaties zoals het Comité van Soldatenmoeders liggen deze getallen in werkelijkheid vele malen hoger. Ook zijn er volgens hen inmiddels tienduizenden slachtoffers onder de Tsjetsjeense burgerbevolking te betreuren.