In zijn vrijdag verschenen nota ”Bloeiende bermen. Verstedelijking langs de snelweg” pleit het bureau voor maatregelen. Het ruimtelijk beleid van minister Dekker van VROM voorziet daar niet in. Gemeenten krijgen van haar alle vrijheid om de stukken langs de snelweg vol te bouwen. Snelweglocaties ontwikkelen zich tot gewilde vestigingslocaties voor bedrijventerreinen, maar ook voor woonwijken en sportterreinen. De gebieden zijn in trek vanwege de ruimte, goede bereikbaarheid en zichtbaarheid.Door de onderlinge concurrentie tussen gemeenten zijn de grondprijzen er extreem laag, aldus directeur W. Derksen van het RPB. Daardoor is het ook niet nodig om ondergrondse parkeervoorzieningen aan te leggen, „en zie je langs de weg niet alleen gebouwen, maar ook geparkeerde auto’s.”

De open panorama’s langs de snelweg verdwijnen snel door de aanleg van bedrijventerreinen. Het uitzicht vanaf de weg wordt zo „identiteitsloos”, vreest Derksen, „met alleen maar Schuitema’s en autocenters bij elkaar.”

Het planbureau zou graag zien dat gemeenten onder leiding van het Rijk hun ruimtelijke plannen op elkaar afstemmen en kiezen voor het behoud van open uitzicht op het platteland.

In steden mag het snelweggebied op sommige plekken juist „meer allure” krijgen, aldus het RPB. Zo zouden bedrijven en showrooms in een geluidswand kunnen worden geïntegreerd, die het achterliggende gebied beschermt tegen lawaai.

De oproep van het planbureau voor een regierol voor de rijksoverheid staat haaks op de Nota Ruimte van het kabinet. Rode draad daarin is decentralisatie, ofwel een grotere rol voor lagere overheden. „Hoe mooi dat ook is, op dit gebied is dat niet verstandig”, aldus Derksen. Minister Dekker erkent het probleem, maar laat de oplossing ervan grotendeels over aan lagere overheden. „Dat is beslist geen garantie voor de aanpak van dichtslibbing en verrommeling langs de snelweg”, aldus het RPB.