„NAVO maakt succes van opbouw Afghanistan”
TAORMINA - Minister Kamp van Defensie kon deze week met opgeheven hoofd verschijnen bij zijn 25 NAVO-collega’s in het Italiaanse Taormina. Nog maar een week geleden schreven binnen- en buitenlandse commentatoren dat de toekomst van de NAVO afhing van het Nederlandse besluit over de missie naar Afghanistan. „Nederland is natuurlijk niet de reddingsboei voor de NAVO.”
De oostelijke kustplaats op Sicilië heeft slechts 10.000 inwoners. Maar als de NAVO-ministers op het Italiaanse eiland willen vergaderen, verandert het antieke stadje in een ware vesting.Tijdens de bijeenkomst had Kamp een strategische positie: tegenover secretaris-generaal De Hoop Scheffer en generaal James L. Jones. Als hij naar buiten keek, zag hij de warme februarizon schijnen op de vulkaan Etna, die voor het eerst sinds jaren is besneeuwd.
Het Nederlandse besluit om 1200 man naar Uruzgan te sturen, is goed gevallen in de NAVO-lidstaten, zegt Kamp. „De collega’s waren natuurlijk positief over de uitkomst. Ze zijn blij dat Nederland op dit cruciale moment een bijdrage wil leveren aan de opbouw van dit moeilijke deel van Afghanistan. Verder is Nederland natuurlijk niet de reddingsboei voor de NAVO. Daarvoor zijn er te veel landen betrokken.”
Sommige deskundigen noemen het succes van de Afghanistanmissie cruciaal voor het voortbestaan van de NAVO. Hoe ziet u dat?
„Ik ben absoluut niet bang voor toekomst van NAVO. Er is wereldwijd geen alternatief voor een samenwerking tussen de Verenigde Staten en Europa. Ook Australië, Japan en Zuid-Korea willen zelfs met ons gaan samenwerken, om de landen aan de zuidkust van de Middellandse Zee niet te vergeten. Dus dit bondgenootschap overleeft zeker.”
Maar wat als Afghanistan geen succes wordt?
„Dit is inderdaad de belangrijkste zaak waar de NAVO mee bezig is. Maar ik ben er zeker van dat we goed in staat zijn hier een succes van te maken.”
Enkele dagen geleden moesten Nederlandse F-16’s in actie komen om demonstranten te stoppen bij hun aanval op een Noors legerkamp. Hoe ernstig is zo’n voorval?
„Afghanistan is natuurlijk een instabiel land. De komende jaren zullen zich voortdurend dit soort incidenten blijven voordoen. Dan komt het erop aan adequaat te reageren. Tot nu toe heeft de NAVO die taak goed uitgevoerd. Deze keer was het wel wat heftiger dan eerder.
Onze troepen hebben wel eerder moeten ingrijpen bij volksoproer. Maar in een land waar nog gedeelde loyaliteiten bestaan en bovendien grote problemen zijn met drugshandel, moet je nu eenmaal rekening houden met ernstige incidenten.”
In het Nederlandse debat over Afghanistan bleek de afgelopen weken een groeiende reserve tegen de Amerikanen. Maakt dat de samenwerking binnen de NAVO moeilijker?
„De meeste landen vinden, net als ik, dat bij de Amerikanen het goede overheerst. De VS zijn bereid overal de kastanjes uit het vuur te halen en nemen hun verantwoordelijkheid in het bouwen aan een betere wereld. Als je naar de moeilijkste plekken gaat, is de kans op fouten ook het grootst. Het is een karikatuur dat ze alleen maar ruw om zich heen slaan. Ze nemen bijvoorbeeld het voortouw in de opbouw van het Afghaanse leger. Wel hebben wij natuurlijk op onderdelen wel kritiek, maar die zal op ons ook wel zijn.
Heel verfrissend vind ik daarom de nieuwe positie van de Duitse regering. Bondskanselier Merkel is, anders dan haar voorganger, meer gericht op samenwerking binnen de NAVO en met Amerika. Ze weet dat ook heel goed uit te dragen. Vergeet niet dat Duitsland het belangrijkste land is in Europa.”
U riep zelf onlangs op tot het sluiten van de gevangenissen in Guantanamo Bay. Raakt u daarmee dan geen open zenuw bij de Amerikanen?
„Nou ja, dit is het Nederlandse standpunt. Wij vinden dat de Geneefse conventies alleen burgers en militairen kennen, en de Amerikanen zien daar nog een derde categorie (van gewapende strijders, EvV) tussen.
Voor de Nederlandse regering is een voorziening als Guantanamo Bay daarom ongewenst. Maar als ik kritiek heb op de Amerikanen, verzwijg ik niet mijn waardering.”