Euthanasiewet Oregon blijft intact
NEW YORK - De federale overheid mag niets doen tegen de staat Oregon, waar artsen terminale patiënten mogen helpen bij zelfdoding. Dit heeft het Amerikaanse hooggerechtshof dinsda beslist in een meerderheid van zes tegen drie stemmen. Het was de eerste beslissing waarbij de nieuwe voorzitter John Roberts zich bij de minderheid voegde.
In feite besliste het hooggerechtshof niet over de wet van Oregon, die hulp bij zelfdoding toestaat. Het ging eerder om een technische beslissing over de vraag of Washington iets tegen deze praktijk in Oregon kon doen via de wet op verdovende middelen (Controlled Substances Act). Vier jaar geleden dreigde toenmalig minister van Justitie John Ashcroft artsen in Oregon die hielpen bij zelfdoding op grond van deze wet aan te pakken.Volgens het hooggerechtshof legde Ashcroft de wet hierbij verkeerd uit. Bovendien was zijn dreigement in strijd met de scheiding van verantwoordelijkheden tussen de afzonderlijke staten en de federale overheid. Oregon is de enige Amerikaanse staat waar medische hulp bij zelfdoding is toegestaan. Dit betreft overigens alleen patiënten die naar verwachting nog zes maanden of minder te leven hebben.
Daarover moeten minstens twee artsen het eens zijn. Bovendien moet de patiënt bij zijn volle verstand zijn op het moment dat hij besluit een eind aan z’n leven te willen maken. Toen Ashcroft dreigde dit beleid onmogelijk te maken, gingen de staat Oregon, een arts, een apotheker en een groep terminale patiënten hiertegen in beroep. De zaak belandde, zoals verwacht, uiteindelijk bij het hooggerechtshof, dat nu dus ten gunste van Oregon besliste.
„Dit is zeker niet het laatste woord over dit moeilijke onderwerp”, aldus professor (psychiatrie) Timothy Quill van de universiteit van Rochester (New York). De federale overheid kan volgens hem andere wetten aangrijpen om het beleid van Oregon aan te vechten. Of men kan proberen om tot een federaal verbod van hulp bij zelfdoding te komen.
„Het hooggerechtshof besliste in 1997 unaniem dat er geen grondwettelijk recht bestaat op zelfdoding. Die beslissing bood de afzonderlijke staten ruimte om hun eigen beleid te formuleren. De bevolking van Oregon stemde aanvankelijk met een krappe meerderheid voor dit beleid, maar die meerderheid werd bij een tweede stemming ruimer (60 tegen 40 procent - red.)”, aldus Quill.
Tegenstanders van het beleid in Oregon waren begrijpelijkerwijs teleurgesteld door de beslissing van het hooggerechtshof. „Dit is een zeer betreurenswaardig besluit”, aldus Jay Sekulow, juridisch adviseur van het American Center for Law and Justice, een organisatie die de federale overheid steunt in haar verzet tegen het beleid in Oregon. Witte Huiswoordvoerder Scott McClellan zei dat de beslissing van het hooggerechtshof niets zou veranderen aan het beleid van president Bush, „dat is gericht op een cultuur van respect voor het leven.”