John Demjanjuk moet de VS opnieuw verlaten
NEW YORK - Immigratierechter Michael Creppy in Cleveland (Ohio) heeft woensdag besloten dat de 85-jarige John Demjanjuk uitgeleverd moet worden aan Oekraïne, zijn land van herkomst.
Het betreft hier de zoveelste fase in het naoorlogse leven van Demjanjuk, die er in de jaren zeventig van werd beschuldigd een beruchte bewaker te zijn geweest in het concentratiekamp Treblinka. Demjanjuk kwam na de oorlog naar de VS en was Amerikaans staatsburger geworden. Hij verloor dat staatsburgerschap echter en werd uitgeleverd aan Israël.Daar werd hij ter dood veroordeeld. Kort voor zijn executie besliste het Israëlische hooggerechtshof echter dat John Demjanjuk niet de beruchte ”Iwan de verschrikkelijke” uit Treblinka was. Er was volgens het hof sprake van persoonsverwisseling, hetgeen Demjanjuk al die tijd al had beweerd. Hij werd teruggestuurd naar de VS, waar hij zijn Amerikaans staatsburgerschap terugkreeg.
Enkele jaren geleden kwam het ministerie van Justitie in Washington echter met nieuw bewijsmateriaal. Daaruit zou blijken dat Demjanjuk dan wel niet Iwan de verschrikkelijke was geweest, maar hij was wel degelijk bewaker geweest in verschillende naziconcentratiekampen. Omdat hij zijn Amerikaans staatsburgerschap „op valse gronden” had verworven, werd hem het staatsburgerschap in 2002 opnieuw ontnomen. De overheid begon aan de formele procedure voor zijn uitwijzing.
Die uitwijzing is gerechtvaardigd, besliste een rechtbank in Cleveland afgelopen zomer. Demjanjuk ging in beroep. Rechter Creppy steunde gisteren echter het uitwijzingsbesluit van afgelopen zomer. Dat betekent dat Demjanjuk nu alleen nog in beroep kan gaan bij de Raad van Beroep in Immigratievraagstukken. Het Simon Wiesenthal Centrum in Los Angeles reageerde gisteren positief op het besluit van rechter Creppy. „Het gaat hier niet om wraak, maar hier wordt recht gedaan”, aldus woordvoerder rabbijn Abraham Cooper.
John Demjanjuk zegt dat hij in Oekraïne gemarteld zal worden als men hem aan dat land uitlevert. Rechter Creppy hechtte weinig geloof aan die bewering. Hij wees er bovendien op dat als Oekraïne Demjanjuk niet wil hebben, hij uitgeleverd moet worden aan Duitsland (Demjanjuk was als concentratiekampbewaker tenslotte in Duitse overheidsdienst) of aan Polen, waar Demjanjuk in verschillende concentratiekampen gewerkt zou hebben.