Minister Brinkhorst van Economische Zaken noemt het akkoord acceptabel, maar niet bevredigend. Minister Van Ardenne van Ontwikkelingssamenwerking is opgelucht dat de lidstaten het eens zijn geworden. Het vertrouwen tussen de rijke en ontwikkelingslanden is volgens haar echter niet hersteld. Landbouworganisatie LTO maakt zich zorgen over de gevolgen van het akkoord voor de Nederlandse boeren.Het akkoord voorziet onder meer in beëindiging van de Europese exportsubsidies in de landbouw aan het eind van 2013. Tegelijkertijd worden landen als de Verenigde Staten en Australië verplicht maatregelen te nemen tegen soortgelijke praktijken, zoals het dumpen van graanoverschotten onder het mom van voedselhulp.

Het akkoord heeft ook betrekking op het opheffen van tariefmuren voor industriegoederen, al is de tekst daar nog vrij vaag over. Verder is het de bedoeling dat dienstensectoren verder worden geliberaliseerd. Deze punten zijn voor het Nederlands bedrijfsleven van belang.

Het akkoord is een eerste aanzet tot nieuwe spelregels voor het internationale handelsverkeer. De komende maanden zal het concreet handen en voeten moeten krijgen en eind volgend jaar moet er een definitief akkoord op tafel liggen. Een handelsakkoord over vrijmaking van de wereldhandel zorgt ervoor dat er miljarden in de wereldeconomie kunnen worden gepompt. Tegelijk is zo’n overeenkomst van groot belang voor de arme landen.

De totstandkoming van de overeenkomst verliep stroef. Binnen de Europese Unie bestond de indruk dat andere partijen probeerden het Europese blok uit elkaar te spelen. Tot opluchting van minister Brinkhorst is dat niet gelukt. In plaats daarvan slaagde de EU erin als een eenheid te opereren en aanvallen van vooral de VS en Brazilië van zich af te slaan. Met het akkoord over de exportsubsidies heeft de EU zich bovendien verlost van het beeld dat de Unie en protectionisme in de landbouw hand in hand gaan. „We kunnen nu in het offensief", aldus Brinkhorst.

De onderhandelingsronde die nu wordt gevoerd, is vooral bedoeld om de positie van ontwikkelingslanden te verbeteren. Onderdeel van de besprekingen in Hongkong vormde een pakket maatregelen die juist voor deze landen waren bedoeld en hun positie in de internationale handel sterker moeten maken. Het ging hierbij onder meer om financiële steun voor zaken als marketing en infrastructuur.

Hulporganisaties zijn teleurgesteld over de uiteindelijke opbrengst van dit pakket. Ze wijzen onder meer op de uitkomsten van de besprekingen over katoen. Hulporganisatie Icco had graag gezien dat er iets concreets werd gedaan tegen de binnenlandse subsidies voor Amerikaanse katoenboeren. Door deze steun maken Afrikaanse katoenboeren op de wereldmarkt geen schijn van kans. Ook de afspraak over markttoegang voor de armste landen is beneden de maat, vinden de organisaties. De VS behouden nu de mogelijkheid om bijvoorbeeld textiel uit Bangladesh te weren.

Ook minister Brinkhorst vindt dat de minst ontwikkelde landen er zeker op het gebied van markttoegang beter uit hadden moeten komen. Daarnaast wilde hij specifiekere afspraken over marktopening voor industrieproducten, een punt waarover ook werkgeversorganisatie VNO–NCW is gevallen.

Brinkhorst vindt het verder niet goed dat landen als Brazilië hun markten beschermen terwijl ze zelf wel toegang vragen op andere markten. „In die zin is sprake van een zekere hypocrisie", aldus de bewindsman. Wat de diensten betreft, slaagde de EU er in wel een tekst overeind te houden waarover vorig jaar al overeenstemming was bereikt. De discussie spitste zich toe op de manier waarop landen hun dienstensector openstellen. Ze kunnen dat niet zomaar afwijzen.

Volgens minister Van Ardenne had Nederland meer willen bereiken. „In 2006 zullen we alle zeilen moeten bijzetten om tot een goed handels– en ontwikkelingsresultaat te komen". Om het vertrouwen tussen rijke en ontwikkelingslanden te herstellen, hadden alle arme landen onmiddellijk vrije markttoegang moeten krijgen. De VS en Japan waren niet bereid Europa hierin te volgen, aldus Van Ardenne. De afspraken over katoen noemt ze veel te slap.

De landbouworganisatie LTO denkt dat de Nederlandse boeren na 2013 kwetsbaarder worden. Europa heeft namelijk toegezegd de exportsubsidies voor de landbouw eind 2013 te beëindigen, maar andere landen mogen hun boeren blijven beschermen, zei voorzitter Schenk van LTO Rundveehouderij. Het afschaffen van de subsidies is volgens Schenk wel bespreekbaar, maar alleen als landen als bijvoorbeeld Brazilië en India ook overgaan tot het schrappen van de steun.

Het CDA is matig tevreden. Tweede Kamerlid De Haan is het met Brinkhorst eens dat de Europese landen zich op de top van de goede kant hebben laten zien. GroenLinks en SP stellen dat van de belofte uit 2001 dat het een ontwikkelingsronde zou worden, niets terecht is gekomen.