Het is gezellig in de oudste kerk van Leiden. Buiten begint het te schemeren, binnen branden honderden waxinelichtjes. Een organist bespeelt zachtjes het koororgel. Onder het grotere Hagebeerorgel staan stoelen klaar voor een concert. In een zijbeuk wachten tafeltjes op studenten die tentamens komen maken.De ruim 200 mensen die de stoelen in het koorgedeelte van de kerk bezetten, zijn gekomen voor het project ”Ramen met namen”. Ze luisteren naar een lezing van prof. dr. V. Icke, bijzonder hoogleraar kosmologie, over de invloed van de kosmos op onder andere de Pieterskerk.

Daarna begeeft de mensenmassa zich naar de noordzijde van het gebouw. Daar hangt een aantal gordijnen voor de ruiten. Emeritus hoogleraar prof. dr. P. Baas mag de ramen onthullen. Groot is de verbazing als er achter de gordijnen gewone raampanelen zonder namen tevoorschijn komen. Dan dimmen de lichten. Een aantal lampen beschijnt de ramen aan de overkant van het koor. Daar hangen de goede ramen met ongeveer vijftig namen erop.

De naam van de familie Pleij staat daar nog niet bij. Dochter A. Pleij: „Het beschilderen van de ruiten kost veel tijd. We krijgen vanzelf bericht als ons raam klaar is. Dan komen we met de hele familie hiernaartoe om het te bekijken.” Haar moeder glundert: „Dan trakteer ik op een etentje.”

De geboren en getogen Leidse vindt het heel bijzonder dat haar naam wordt vereeuwigd. „Ik ben al oud en zal niet zo lang meer leven. Dan is het toch schitterend dat mijn kinderen en kleinkinderen onze naam in de kerk kunnen zien?” De kinderen Pleij moesten 25 euro per letter en een startbedrag van 50 euro betalen. „Bij elkaar een aardig sommetje, maar we betalen het met z’n allen, dan valt het mee” zegt dochter Pleij.

Betaalbaarheid, dat is volgens bestuurslid Ankie van der Bol van Stichting Pieterskerk Leiden een voorwaarde voor het project ”Ramen met namen”. „De gewone burger moet het ook kunnen behappen. Aan de andere kant moet het natuurlijk ook veel geld opbrengen. Volgens mij hebben we een aardige balans kunnen vinden. De mensen zijn enthousiast en de actie heeft al 60.000 euro opgeleverd.”

Dat geld kan de stichting goed gebruiken. De restauratie van de kerk uit de zestiende eeuw kost in totaal ruim 18 miljoen euro. Het Rijk en de gemeente dragen 10 miljoen bij, de Stichting Pieterskerk Leiden moet de rest bij elkaar zien te krijgen. Van der Bol: „De overheid bezuinigt op dit moment en daar zijn wij hier de dupe van. Maar we willen niet dat dit prachtig historisch erfgoed verloren gaat. Dus we zijn hard geld aan het inzamelen.” De stichting organiseerde in maart een galadiner, waar bedrijven hun zakenrelaties konden uitnodigen voor een diner op de bijzondere locatie. Opbrengst: 50.000 euro. Ook verkoopt de stichting speciale restauratiewijn.

Is ruim 8 miljoen euro wel op te brengen? Van der Bol: „We zijn inderdaad al twee jaar met het eerste miljoen bezig. Als we de 8 miljoen niet halen, moeten er projecten worden geschrapt. Dan maar alleen het allernoodzakelijkste.” Ook al is het geld er nog lang niet, de restauratie is in volle gang. Buiten staan de steigers meters hoog rondom de kerk. Binnen is er op 17 meter hoogte een vloer gemaakt. Daardoor kunnen de restaurateurs makkelijk bij de dakspanten. Die zijn half opgevreten door bonte knaagkevers. Door gebruik te maken van een zwevende steigervloer kan het voormalige godshuis gewoon in gebruik blijven.

Kerkdiensten worden er amper meer gehouden in de Pieterskerk. De universiteit gebruikt het gebouw veel voor het afnemen van tentamens en voor promoties. Daarnaast kan de kerk worden afgehuurd voor concerten, congressen, gala’s en feesten.

„Je kunt hier dansen op de grafstenen” zegt J. Zitman. De bejaarde dame uit Leiden laat haar naam ook brandschilderen op een van de ramen. Dat doet ze vooral om de restauratie te steunen. „Het zou toch jammer zijn als dit gebouw weg stond te rotten? En deze manier van sponsoring is al heel oud. In de middeleeuwen betaalden de notabelen van een stad ook wel de ramen in hun kerk. Hun naam of afbeelding stond ook wel ergens in een hoekje. Er is dus niets nieuws onder de zon.”