Sauer vertoont zich zo zelden in het openbaar dat de Duitse media hem de bijnaam ”The phantom of the opera” hebben gegeven: alleen op het jaarlijkse operafestival Bayreuth is hij van de partij. Bij hoge uitzondering vergezelde hij Merkel in augustus op een audiëntie bij paus Benedictus XVI.Sauer, geboren in 1949, is een bakkerszoon uit het Oost-Duitse Hoyerswerda. Hij studeerde aan de Oost-Berlijnse Humboldt Universiteit en heeft twee volwassen zoons uit zijn eerste huwelijk. Aan de Oost-Duitse Academie voor Wetenschappen ontmoette hij Merkel. Dat was nog voordat de Berlijnse Muur viel en ze als dertigplusser de politiek inging.

Sauer en Merkel woonden een paar jaar samen, in de tijd dat zij minister was onder bondskanselier Helmut Kohl. Ze trouwden in 1998. Voor beiden is het hun tweede huwelijk. Ze hebben samen geen kinderen.

In 1990 en 1991 werkte Sauer voor het bedrijf Biosym Technologies in San Diego, Californië. Maar hij keerde terug naar de Humboldt Universiteit, waar hij in 1993 hoogleraar theoretische scheikunde werd, een functie die hij tot op de dag van vandaag bekleedt. Deskundig is hij met name op het gebied van zeolieten: poreuze mineralen die worden gebruikt als katalysatoren bij olieraffinage en andere industriële processen.

„Mijn man is een scheikundeprofessor en een erg succesvolle onderzoeker. Uiteraard wil hij blijven werken”, zei Merkel voor de verkiezingen. „Aangezien wij (vrouwen, red.) tientallen jaren hebben gestreden voor gelijke rechten, zou het paradoxaal zijn als ik hem zou vragen zijn baan op te geven. Dat ga ik niet van hem eisen.”

Sauer zelf heeft zijn houding tegenover de publiciteit die hij dankt aan de positie van zijn vrouw als volgt verwoord: „Ik ben als persoon niet verbonden aan het politieke werk van Angela Merkel en daarom ben ik voor het publiek niet van belang.”