Sharon keert Likud de rug toe
JERUZALEM - Premier Ariel Sharon heeft maandag aangekondigd dat hij de Likudpartij verlaat. Zijn vertrek zal leiden tot een splitsing in de grootste partij van Israël. Sharon is van plan een nieuwe middenpartij te vormen, die tussen de centrumrechtse Likud en de centrumlinkse Arbeiderspartij in staat.
Minstens tien van de veertig Knessetleden van Likud zouden zich bij hem aansluiten. Daartoe behoren de ministers Ehud Olmert (Financiën), Tzipi Livni (Justitie), Avraham Hirchson (Toerisme), Gideon Ezra (Binnenlandse Veiligheid) en Meir Sheetrit (Verv).Ook zouden personen van buitenaf overwegen toe te treden tot Sharons beweging, onder wie het vroegere hoofd van de veiligheidsdienst, Avi Dichter. De nieuwe partij komt maandag rond het middaguur bijeen, aldus Radio Kol Yisrael.
Sharon heeft in de afgelopen dagen op zijn boerderij in de Negev nagedacht over zijn volgende politieke stappen. Hij voerde daarbij overleg met zijn zonen en zijn naaste medewerkers. Hij gelooft dat de rechterflank van de Likud hem zal tegenwerken bij een volgende regeerperiode, waarbij concessies aan de Palestijnen nodig zijn om met hen een akkoord te bereiken. Aan de andere kant is hij zich bewust van de problemen die de oprichting van een nieuwe partij met zich meebrengt.
De zogeheten ’rebellen’ in de Likud hebben zich deze zomer verzet tegen de ontmanteling van Joodse nederzettingen in de Gazastrook en het noorden van de Westelijke Jordaanoever. Zij zullen zich in de toekomst keren tegen verdere terugtrekkingen van Israël uit de in 1967 bezette gebieden.
Er is geen gebrek aan gegadigden om Sharon op te volgen als leider van Likud. Ministers die hebben laten weten zich kandidaat te stellen, zijn Silvan Shalom (Buitenlandse Zaken), Limor Livnat (Onderwijs), Shaul Mofaz (Defensie) en Avraham Katz (Landbouw). Ook de ’rebellenleider’ Uzi Landau werpt zich in de strijd.
De belangrijkste kanshebber is echter oud-premier Benjamin Netanyahu, die deze zomer aftrad als minister van Financiën uit onvrede over de terugtrekking. De rechts-radicale Moshe Feiglin denkt er ook over mee te doen.
Shimon Peres, die anderhalve week geleden de verkiezingen voor het leiderschap in de Arbeiderspartij verloor, heeft nog niet laten weten wat zijn volgende stappen zijn. De 82-jarige politicus zou geen plannen hebben zich bij de nieuwe partij van Sharon te voegen. Sharon liet evenwel weten graag met hem te willen samenwerken. „Ik zal in de toekomst je hulp zoeken”, zei hij zondagin een kabinetsvergadering.
Sharon heeft maandagochtend president Moshe Katsav gevraagd de Knesset te ontbinden, omdat hij geen kans ziet een regering op te zetten. Katsav zei dat hij met andere politici en met de procureur-generaal Menachem Mazuz zal spreken voordat hij een beslissing neemt. Hij zei spoedig een besluit te nemen. De meeste partijen zijn ervoor vervroegde verkiezingen te houden op 28 maart volgend jaar.
Knessetlid Gideon Sa’ar van Likud zei dat hij 61 Knessetleden hoopt te vinden die een andere premier willen steunen. De kans dat hem dat zal lukken is echter klein.
De nieuwe leider van de Arbeiderspartij, Amir Peretz, zal Sharon vertellen dat het centraal comité gisteren heeft besloten het kabinet van nationale eenheid te verlaten. Dat betekent dat de acht ministers van de Arbeiderspartij ontslag nemen.
Peretz haalde zondag fel uit naar het economisch beleid van de regering-Sharon. „Je reageerde totaal niet toen Bibi de ouderen genadeloos trof en hen langs de vuilnisbakken deed gaan.”