Terrorisme en bellen kleuren nieuwe Van Dale
AMSTERDAM - Terrorisme, de multiculturele samenleving en telefonie hebben hun sporen nagelaten in de nieuwe editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, die maandag werd gepresenteerd.
Knuffelallochtoon, bomvest en beltoon behoren tot de ruim 9000 nieuwe trefwoorden in de veertiende editie van de dikke Van Dale. De Nederlandse hoofdredacteur T. den Boon overhandigde drie delen plus een cd-rom maandag aan columnist Jan Mulder. Voor het eerst in zijn 141-jarige geschiedenis heeft de Van Dale kleur: de etymologische informatie is gedrukt in aventurijnblauw.De ophef over terrorisme van de laatste jaren vindt zijn weerslag in de Nederlandse taal. Te denken valt aan woorden als terreurnetwerk, bomhond, schoenbom, wereldterrorisme, bioterreur en zelfmoordterrorisme.
Uit de discussie over nieuwkomers en integratie werden tevens nieuwe woorden geboren, zoals inburgeraar, knuffelallochtoon en uitburgeren.
Ook de stormachtige ontwikkelingen in de telecomwereld zorgen voor een vracht nieuwe woorden. Dan gaat het om woorden als belbundel, carkit, dubbelgesprek, flashgeheugen, moblog, nulzes, oortje, opwaardeerkaart, prepaid, sms en ringtoon.
Verder verandert de politiek de taal. De woordenschat wordt uitgebreid met onder meer: afbraakbeleid, doofpotpolitiek, dramademocratie, fortuynisme, pingpongdiplomatie, salamipolitiek en sorrydemocratie.
Een nieuwe categorie trefwoorden in de Van Dale zijn de toespelingen op bekende zaken uit de popmuziek, de media, de kunst en boek- en filmtitels, zoals harrypotterbril, monalisaglimlach en arafatsjaal.
De nieuwste editie van de Grote Van Dale signaleert ook het gebruik van bestaande woorden in een nieuwe betekenis. Voorbeelden hiervan zijn Iauw, dat in jongerentaal staat voor relaxed en papegaai in de betekenis van stalen triangel boven een ziekenhuisbed, waaraan een patiënt zich kan optrekken.
Een redactie van tien personen onder leiding van de hoofdredacteuren drs. T. den Boon en prof. dr. Dirk Geeraerts heeft gedurende zes jaar aan deze veertiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal gewerkt.