De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, heeft de lidstaten meteen tot actie gemaand, omdat het virus in theorie kan omslaan in een variant die voor de mens gevaarlijk is. „Dit moet een prioriteit zijn voor alle lidstaten”, zei verantwoordelijk eurocommissaris Kyprianou.Voor de verspreiding van virusremmers en vaccins maakt de Europese Commissie snel een miljard euro vrij. De lidstaten moeten voldoende antivirale middelen op voorraad hebben, stelt Brussel. Het Nederlandse kabinet had eerder al besloten 5 miljoen virusremmers aan te schaffen. Met de op dit moment beschikbare middelen kan nog maar 1,2 procent van de Nederlandse bevolking worden ingeënt.

Ook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) roept landen op meer te doen tegen verspreiding van de vogelgriep. De organisatie vindt het zorgwekkend dat het virus zich naar delen van Europa heeft verspreid, aldus de organisatie vanochtend.

In de huidige variant is de vogelgriep alleen gevaarlijk voor mensen zeer dicht bij besmette kippen. In Azië zijn 115 mensen besmet geraakt, van wie ten minste 59 zijn overleden. Besmettingen van mens op mens zijn nog nooit vastgesteld.

Wetenschappers hameren al jaren op de mogelijkheid dat het vogelgriepvirus muteert tot een variant die wel gevaarlijk is voor de mens. „Dat kan leiden tot een pandemie (wereldwijde besmetting), die miljoenen levens kost”, schetste de eurocommissaris.

Onduidelijk is hoe groot of klein de kans is dat dat ooit gebeurt. Volgende week komen de EU-ministers van Volksgezondheid bijeen om over dit probleem te praten. Vooralsnog zijn alleen pluimveehouders of mensen die veel tussen vogels leven besmet geraakt met het virus.

Eind vorige week kwamen de eerste meldingen binnen van verdachte sterfte onder vogels in Roemenië en Turkije. Donderdag werd duidelijk dat het om vogelgriep gaat. Uit onderzoek is gebleken dat het virus zeer verwant is met besmettingen afgelopen zomer in Siberië.

De Turkse minister van Volksgezondheid Recep Akdag meldde donderdag dat de vogelpest in West-Turkije onder controle is. Om te voorkomen dat de ziekte zich zou verspreiden, hebben de Turkse autoriteiten de afgelopen week een gebied van 3 kilometer rondom het dorp bij Balikesir waar 1800 dieren bezweken, afgesloten van de buitenwereld, 7600 dieren geruimd en 5 hectare land gedesinfecteerd.

Voor de zekerheid heeft Turkije ook honderdduizenden dozen met virusremmers besteld, aldus de nieuwsmedia. De EU stelde woensdag een importverbod van Turkse pluimveeproducten in van minstens een halfjaar.

Turkije heeft in verband met de vogelgriep ook de jacht op wilde vogels verboden. Dat heeft het Turkse ministerie van Milieu vrijdag laten weten.

De EU stelde ook een importverbod in tegen pluimveeproducten uit Roemenië nadat bleek dat de dode eenden die in de delta van de Donau, vlak bij de Zwarte Zee, zijn gevonden ook vogelpest hadden. De Roemeense autoriteiten waren donderdag overal in de delta op zoek naar dode vogels. Al het pluimvee in verdachte gebieden wordt geruimd.