In De Telegraaf van zaterdag zei de bewindsman dat de hypotheekrenteaftrek op termijn niet te handhaven valt en dat het kabinet er eigenlijk nu al een discussie over zou moeten beginnen. „Maak het bespreekbaar”, aldus de D66’er.Het probleem is dat het punt voor VVD en CDA niet bespreekbaar is. Zij hebben in het regeerakkoord vastgelegd dat de hypotheekrenteaftrek in deze kabinetsperiode intact blijft.

Diverse politici reageerden dan ook geïrriteerd op de uitlatingen van Pechtold. Volgens VVD-aanvoerder Van Aartsen moet de bewindsman zich op zijn eigen portefeuille concentreren. Hij heeft nog „bergen werk” te doen. Minister van Financiën Zalm benadrukte dit weekend op een VVD-congres dat de hypotheekrenteaftrek al beperkt is. „Verdere ingrepen zijn niet noodzakelijk. Ook niet uit financieel oogpunt.”

Premier Balkenende heeft zijn collega zaterdagavond meteen telefonisch berispt. Net als Zalm is hij kritisch over de uitspraak van Pechtold dat ministers gemakkelijker in het openbaar over kwesties moeten kunnen discussiëren die eigenlijk tot de portefeuille van een collega behoren. „Laat maar zien wat de verschillen zijn tussen de bewindspersonen van de verschillende politieke kleuren”, zei Pechtold in De Telegraaf. „Dat is toch heel gezond? Als iedereen nadat er een besluit is genomen, maar met één mond spreekt.”

Zalm vreest voor problemen als ministers zich voortdurend uitlaten over onderwerpen buiten hun eigen takenpakket. Hij verwijst naar het eerste kabinet-Balkenende, dat al na enkele maanden viel, mede doordat ministers van LPF-huize steeds hun boekje te buiten gingen.

Onlangs schopte Pechtold ook al tegen de schenen van CDA en VVD toen hij in het dagblad Trouw kritiek oefende op het in zijn ogen doorgeschoten antiterreurbeleid van het kabinet. Vorige week ergerde hij een deel van het Binnenhof door in een lezing voor het Genootschap van Hoofdredacteuren aan te geven dat de Haagse politiek hem vies is tegengevallen en dat hij in zijn directe omgeving slechts twee inspirerende figuren heeft ontdekt: de al wat oudere collega’s Brinkhorst en Bot.

Pechtold is overigens niet de eerste die de renteaftrek ter discussie stelt. Zijn partijgenoot vice-premier Brinkhorst zei vorig jaar al dat de politiek moet durven nadenken over taboes. Ook D66-leider Dittrich heeft zich in deze zin uitgelaten. Daarnaast hebben onder meer de Raad van State en de Nederlandse Vereniging van Banken het kabinet geadviseerd de aftrek van hypotheekrente te beperken. Nederland is het enige land in Europa waar een volledige aftrekbaarheid wordt geboden.

Volgens Pechtold is een groot nadeel van de hypotheekrenteaftrek dat deze de woningprijzen opdrijft. „Leg dat aan de mensen uit. Vraag ouders of zij willen dat hun kinderen straks ook nog een woning kunnen kopen.”