Algerije stemt voor verzoening
ALGIERS - Een grote meerderheid van de Algerijnen heeft donderdag in een referendum massaal voor de zogenoemde ”Charta voor Vrede en Nationale Verzoening” gestemd. Meer dan 97 procent steunt het referendum, zei minister van Binnenlandse Zaken Noureddine Zerhouni gisteren.
Volgens de autoriteiten ging bijna 80 procent van de 18 miljoen kiesgerechtigde Algerijnen donderdag naar de stembus.Met het referendum wilde de Algerijnse president Abdelaziz Bouteflika een punt achter de wrede burgeroorlog zetten, die sinds 1992 aan waarschijnlijk 150.000 mensen het leven heeft gekost. In het document wordt onder meer geweldplegers amnestie en terugkeer naar de burgersamenleving aangeboden.
Het geweld in Algerije barstte in 1992 los, nadat het leger de verkiezingen van eind 1991 ongeldig had verklaard. De militairen voorkwamen zo dat de macht in handen kwam van de winnaars van de stembusgang, het Islamitisch Heilsfront. Deze feitelijke staatsgreep deed het extremistische deel van de islamitische oppositie naar de wapens grijpen. Een jarenlange burgeroorlog was het gevolg.
Het aantal extremistische islamitische strijders dat nog actief is in Algerije wordt geschat op minder dan duizend. Midden jaren negentig waren dat er zeker 25.000. De belangrijkste splintergroep die nog dood en verderf zaait, is de Salafistische Groep voor Prediking en Strijd (GSPC).
Verschillende non-gouvernementele organisaties plaatsten gisteren vraagtekens bij het hoge opkomstcijfer dat de autoriteiten verstrekten. Volgens hen waren de meeste stembureaus donderdag half leeg en ligt de opkomst in werkelijkheid veel lager. Dat zou betekenen dat veel minder Algerijnen instemmen met de plannen van de regering. Minister Zerhouni verklaarde echter dat de stemming, waar geen onafhankelijke waarnemers bij waren, „volledig transparant is verlopen.”
Ook de oppositiepartij Front van Socialistische Krachten (FFS) beklaagde zich over het opkomstcijfer. De eerste secretaris van de partij, Ali Laskri, noemde de officiële cijfers pertinent onjuist. „Deze opkomst is een grote leugen. Het geeft noch de situatie in het veld weer noch de traditionele houding van de Algerijnse kiezers.”
Het doel van het hele referendum is volgens Laskri alle misdaden te verdonkeremanen. De volksraadpleging is het product van „de verzoening tussen de verantwoordelijken voor de crisis, die niet willen dat de waarheid bovenkomt en die geen gerechtigheid willen.”
Niet alleen oppositiepartijen, ook mensenrechtengroepen en nabestaanden hebben kritiek geoefend op het plan. Hoewel de regering zegt dat daders van massamoorden, verkrachtingen en bomaanslagen op openbare plaatsen van amnestie worden uitgesloten, ziet het ernaar uit dat de meesten vrijuit zullen gaan. Het vredesplan voorziet ook in schadevergoeding voor de families van vermisten.
De tegenstanders hadden al voorspeld dat het plan zonder veel problemen zou worden aangenomen, omdat er bijna geen openbare discussie over heeft plaatsgevonden en omdat Bouteflika populair is. Sommigen beschuldigden de president ervan met het plan te zijn gekomen om zijn macht te consolideren.