Volgens peilingen kan de al tientallen jaren regerende Liberaal Democratische Partij van de eerste minister samen met diens huidige coalitiepartner Nieuw Komeito rekenen op een comfortabele meerderheid van meer dan 250 zetels in het 480 zetels tellende parlement.

Het zijn de tweede verkiezingen voor het Lagerhuis sinds Koizumi in april 2001 aan de macht kwam. De circa 100 miljoen kiesgerechtigde Japanners kiezen het nieuwe parlement, en daarmee een nieuwe regering, voor een periode van vier jaar. Hoewel de peilingen een duw in de rug zijn voor Koizumi, hebben politiek analisten wel gewaarschuwd voor al te groot optimisme in het LDP-kamp. Ongeveer 20 tot 30 procent van de vooral jongere Japanners heeft nog geen keuze gemaakt.

De vervroegde stembusgang van zondag is het directe gevolg van een politieke crisis die het hart raakt van Koizumi’s beleid van economische hervormingen. Centraal staat de door de premier vurig gewenste privatisering van het staatspostbedrijf, ’s werelds grootste bankverzekeraar met enorme spaartegoeden. De Senaat stemde kortgeleden tegen privatisering, waarop Koizumi besloot een nieuw mandaat te vragen van de kiezers.

De enigszins excentrieke eerste minister beschouwt de verkiezingen als een referendum voor zijn economische beleid. De privatisering van Japan Post is evenwel zo’n heikel thema dat tegenstanders binnen LDP-gelederen zelfs gedwongen werden zich af te splitsen en eigen partijen op te richten.

De verkiezingen zijn voor de belangrijkste oppositiepartij, de Democratische Partij van Japan, ook van groot belang. De partij van Katsuya Okada werd opgericht in 1998 en bezet momenteel 177 zetels. Okada is een ex-LDP’er die al heeft aangekondigd dat hij opstapt als zijn partij geen regeermacht verwerft. De DPJ geldt als het enige serieuze politiek alternatief voor de LDP, die de macht in Japan domineert.

Okada profileerde zich de afgelopen weken vooral op twee punten. Hij wil het postbedrijf eerst afslanken voordat er een besluit valt over eventuele privatisering. Hij heeft ook gezegd dat Japan alle troepen terugtrekt uit Irak als hij aan de macht komt. De Japanse militairen in Irak, die daar lange tijd bescherming kregen van Nederlandse militairen, hebben nadrukkelijk geen gevechtstaak. Koizumi ziet dan ook geen reden de manschappen terug te halen, een kwestie die ook de Japanner verdeeld houdt.

Koizumi heeft zijn politieke loopbaan ook verbonden aan de verkiezingen van zondag. Als hij er niet in slaagt op het pluche te blijven, dan treedt hij uit de schijnwerpers. Grote vraag blijft overigens of een vernieuwd Lagerhuis de crisis echt oplost. De samenstelling van de Senaat wijzigt na zondag namelijk niet en de meerderheid daar is nog steeds tegen de privatisering van het staatspostbedrijf.