„Onderdrukkers van persvrijheden hebben alle inspiratie gevonden die ze nodig hebben, zelfs in ontwikkelde democratieën als de VS en Groot-Brittannië”, zei Roger Parkinson aan het begin van de vierdaagse jaarvergadering van de organisatie.

Hij wees op verzoeken van Washington en Londen om geen berichten van Osama bin Laden uit te zenden omdat die mogelijk gecodeerde boodschappen voor terroristen bevatten.

„De broedplaatsen van terrorisme zijn grotendeels die landen waar het recht op vrije meningsuiting, vrije informatie, pers en open discussie systematisch wordt vertrapt”, zei Parkinson. Maar de westerse landen „zijn het echte slagveld op het gebied van de vrijheid van meningsuiting en de vrije informatieuitwisseling”, terwijl die vrijheden juist het beste middel vormen „tegen fanatisme en obscurantisme en het terrorisme dat daaruit voortkomt”, aldus de WAN-president.

Parkinson zei dat Washington met het verzoek aan de satellietzender al-Jazeera uit Qatar geen berichten van Bin Laden integraal uit te zenden een slecht voorbeeld geeft. „Toen Bin Laden de ruimte kreeg, moest de zender ineens aan banden gelegd worden”, aldus Parkinson, die zei dat het misschien onredelijk lijkt „zo veel aandacht aan de acties van de Amerikaanse regering te besteden terwijl de wereld vol slechteriken zit, ware het niet dat de VS een enorme macht en invloed hebben op de wereld.”

De Zimbabwaanse journalist Geoff Nyarota kreeg de WAN-prijs voor persvrijheid voor 2002. WAN vertegenwoordigt 18.000 kranten uit 71 landen, hoofdredacteuren in honderd landen, dertien persbureaus en negen regionale en wereldwijde persgroepen.

De ceremonie werd overschaduwd door de vermissing van de winnaar van 2000, de Syrische journalist Nizar Nayyouf, die de prijs maandag had zullen ontvangen, maar spoorloos uit zijn hotel bleek te zijn verdwenen. Een ziekenhuis in de Brusselse wijk Anderlecht meldde later dat Nayyouf daar was opgenomen. De journalist beweert te zijn ontvoerd vanuit zijn hotel bij Brugge. De gijzelnemers, die hem hadden geblinddoekt, lieten de reporter na enige tijd vrij in een bos, aldus Nayyouf. De politie trekt de beschuldigingen na.

Volgens Nayyouf werd hij zondagmorgen bij het verlaten van zijn hotel in een auto gesleurd. Hij werd geblinddoekt. Waar hij daarna naartoe is gebracht en hoelang de trip duurde, kon hij niet inschatten. Voor de ontvoerders hem in bosrijk gebied uit de auto zetten, kreeg hij een injectie. Op eigen kracht bereikte Nayyaouf een weg. Een voorbijganger bracht hem naar het ziekenhuis. Een paar uur later namen twee agenten hem mee terug naar Brugge voor het onderzoek naar zijn verdwijning.

Nayyouf, die jaren in zijn land vastzat wegens kritiek op het bewind, zou maandag op het 55e wereldcongres van de dagbladpers in Brugge een prijs ontvangen. Zijn broer, die mee was, meldde zondagavond zijn verdwijning. Een woordvoerder van de wereldvereniging van dagbladen AMJ reageerde zeer bezorgd.

Nyarota kreeg de Golden Pen of Freedom omdat hij zich met zijn krant Daily News „ondanks constante onderdrukking” door het regime van Robert Mugabe was blijven inzetten voor de persvrijheid. Sinds de oprichting van het blad in 1999 is de drukkerij in vlammen opgegaan en werden vele journalisten mishandeld. Nyarota, die in februari ook al de Unesco-persvrijheidsprijs won, werd vorige week aangeklaagd wegens het verspreiden van valse informatie.

Naar de korte ontvoering van Nayyouf, die vorig jaar na negen jaar werd vrijgelaten en zich in Frankrijk vestigde, is een officieel onderzoek ingesteld, verklaarde een zegsman van het openbaar ministerie in Brugge. De reisdocumenten en de koffer van Nayyouf lagen gewoon in zijn hotelkamer. De WAN deelde mee zeer bezorgd te zijn over Nayyouf, die volgens de organisatie vele malen met de dood was bedreigd.

Nayyouf, medeoprichter van een mensenrechtenorganisatie, raakte tijdens zijn detentie gedeeltelijk verlamd. Vorig jaar kwam hij na jarenlange acties van mensenrechtengroepen vrij.

De organisatie Journalisten zonder Grenzen verklaarde eind vorig jaar zeer bezorgd te zijn over de veiligheid van Nayyouf omdat zijn familieleden een hongerstaking waren begonnen uit protest tegen het optreden van de Syrische autoriteiten.

Nayyouf is oud-hoofdredacteur van de Syrische krant Sawt al Democratyya (Stem van de Democratie). Hij kwam in mei 2001 na negen jaar gevangenschap en martelingen vrij. Sindsdien woonde hij in Parijs. Nayyouf is meermalen onderscheiden, zoals met de Guillermo Cano-prijs 2000 voor persvrijheid van de wetenschappelijke en culturele VN-organisatie Unesco. Die prijs zou hij maandag krijgen.

Nayyouf belandde destijds in de cel als auteur van een verklaring die op 10 december 1991 uitgegeven werd door de mensenrechtenorganisatie CDF. Het stuk is een aanklacht tegen het Syrische bewind. Het hekelt „de ontzegging van publieke en democratische rechten”, de „dagelijkse terreur van de veiligheidsdiensten”, en het feit dat „velen achter de tralies van de staat van beleg aan de vergetelheid zijn prijsgegeven”, aldus de Unesco.