Hoewel veel parlementsleden ontstemd waren dat Schröder hun termijn wilde verkorten zonder hen daarin te kennen, stond van meet af aan vrijwel vast dat de motie van vertrouwen zou worden verworpen. De motie kreeg 151 van de 601 stemmen. De rood–groene coalitie bezet 304 van de 601 zetels in de Bondsdag, maar veel leden van de SPD gaven gehoor aan Schröders verzoek om zich van stemming te onthouden.

Voordat de bondskanselier zijn oproep deed zette hij tegenover de regeringsfracties nogmaals uiteen waarom hij op vervroegde verkiezingen aanstuurde. Voor zijn eigen fractie hield Schröder een rede van meer dan een uur, die volgens deelnemers zeer emotioneel was.

Schröder kwam met zijn verrassende besluit om de verkiezingen te vervroegen nadat de SPD in mei in Noordrijn–Westfalen na veertig jaar haar meerderheid was kwijtgeraakt. Het was de zoveelste zware nederlaag voor de SPD. Vrijdag zei Schröder dat hij het vertrouwen van zijn partij kwijt is sinds die in februari de verkiezingen in Sleeswijk–Holstein verloor. Een kanselier heeft een constante en betrouwbare basis nodig voor zijn beleid, zei hij.

Bij zijn pogingen de economische malaise en hoge werkloosheid te bestrijden heeft Schröder tegenwerking ondervonden van leden van zijn eigen partij die vinden dat zijn ingrepen in de sociale zekerheid en arbeidsrechten veel te ver gaan. Mede daardoor heeft de kanselier met zijn ‘Agenda 2010’ weinig succes kunnen boeken. De economische groei bedroeg vorig jaar 1,7 procent, na drie jaar op de nullijn te hebben gezeten. En op dit moment zitten 4,7 miljoen Duitsers (11,6 procent) zonder werk, vergeleken met 3,9 miljoen toen Schröder in 1998 aantrad.

Oppositieleidster Angela Merkel, die als kandidaat van de CDU–CSU goede kans maakt Schröder op te volgen als de voor september beoogde verkiezingen doorgaan, zei dat haar partij blij is met de kans op verkiezingen. Zij laakte Schröders economische beleid en zei dat de CDU–CSU en haar beoogde coalitiepartner FDP met een programma zullen komen dat Duitsland vooruit helpt. Hoe Merkel de groei denkt te stimuleren of de werkloosheid denkt aan te pakken heeft zij nog niet duidelijk uiteengezet. Vrijdag weigerde zij wederom bijzonderheden te geven, wat gejoel uitlokte bij de regeringsfracties.

Bondspresident Horst Köhler heeft nu drie weken de tijd om te bepalen of de regering echt onvoldoende steun heeft om verder te regeren. Het is niet zeker dat Köhler instemt met het ontbinden van de regering, omdat die tenslotte nog altijd over een kleine meerderheid beschikt. Ook hebben enkele parlementsleden en kleine partijen aangekondigd de door Schröder geforceerde vertrouwenskwestie voor de rechtbank aan te vechten. Mocht de regering worden gedwongen door te gaan, dan kan Schröder aftreden om vervroegde verkiezingen af te dwingen.