Bush onder vuur over voorkennis aanslagen
Leden van het Amerikaanse Congres willen opheldering van president Bush over de vraag of zijn regering vorig jaar voldoende informatie had om de aanslagen van 11 september te verhoeden. Het Witte Huis probeert de schade te beperken, nadat bekend was geworden dat president Bush in augustus vorig jaar was gewaarschuwd over een mogelijk plan om Amerikaanse vliegtuigen te kapen.
De regering moet uitleggen waarom niet direct veiligheidsmaatregelen zijn genomen en waarom het publiek niet is geïnformeerd. De nationale veiligheidsadviseur van Bush, Condoleezza Rice, verklaarde donderdag dat de informatie die de regering had van algemene aard was. Er werd hooguit rekening gehouden met een „gewone” vliegtuigkaping.
Niemand kon bevroeden dat de kapers van plan waren om het World Trade Center in New York en Pentagon binnen te vliegen, zo verklaarde ze. Het volk is daarom niet gewaarschuwd. Ze voegde eraan toe dat functionarissen die zich met de bestrijding van het terrorisme bezighouden, in de vorige zomer bijna dagelijks bijeenkwamen voor beraad.
De Democratische leider in het Huis van Afgevaardigden Richard Gephardt verwoordde donderdag de vragen die in het Congres leven. „Faalden de inlichtingendiensten? Zijn de betreffende functionarissen niet op de juiste wijze met de informatie omgegaan? Dit zijn zaken die we moeten uitzoeken”, zei hij. De leider van de Democraten in de Senaat, Tom Daschle, is „ernstig bezorgd” en heeft de regering gevraagd de nodige informatie naar het Congres te sturen.
Het Witte Huis meldde donderdag dat het Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen vorig jaar heeft gewaarschuwd, toen het voor 11 september aanwijzingen kreeg over mogelijke kapingen. Volgens de woordvoerder van Bush werden de bedrijven en de luchtvaartautoriteiten op de hoogte gesteld via de officiële kanalen, maar bevatte de waarschuwing geen gedetailleerde informatie. Daarnaast handelden de meeste aanwijzingen die het Witte Huis ontving, over mogelijke terroristische dreigingen in het buitenland, zo liet de woordvoerder weten.
Verscheidene senatoren trokken donderdag de kwaliteit van het werk van de federale recherche FBI ernstig in twijfel. De Republikeinse senator Shelby, vice-voorzitter van de Veiligheidscommissie van de Senaat, verklaarde dat volgens hem de FBI haar werk niet goed heeft gedaan en „niet weet wat er in haar eigen toko gaande is.” Shelby uitte ook grote zorgen over het feit dat het acht maanden heeft geduurd, voordat het Witte Huis met de informatie naar buiten is gekomen.
De Democratische Senator Edwards verklaarde dat er „drie grote rode vlaggen”, waren waarop de FBI niet goed heeft gereageerd. Allereerst was er in juli een memo van de FBI-afdeling in Arizona, waarin werd gewaarschuwd voor de mogelijkheid dat het terroristennetwerk al-Qaida mensen naar vliegscholen in de Verenigde Staten had gestuurd. Het Witte Huis sprak donderdag tegen dat dit memo de aanslagen had kunnen voorkomen, omdat de mensen die daarin als mogelijke terroristen worden genoemd, later niet in verband konden worden gebracht met de aanslagen van 11 september.
De FBI liet ook na om de belangrijkste aanbeveling in het memo op te volgen, om de vliegscholen in de VS door te lichten evenals de visumaanvragen van buitenlandse studenten.
Daarnaast legde de FBI volgens Edwards geen verband tussen het memo en de arrestatie van Zacharias Moussaoui, afgelopen augustus. Moussaoui, een Fransman van Marokkaanse afkomst, werd in Minnesota opgepakt nadat zijn vlieginstructeur achterdochtig was geworden omdat zijn leerling nauwelijks belangstelling toonde voor het leren landen van een toestel. Moussaoui weigert overigens mee te werken aan een psychiatrisch onderzoek en vertraagt daarmee de strafzaak tegen hem. Dat heeft de rechter gezegd die het proces tegen Moussaoui leidt.
Nu bekend is geworden dat Bush in augustus veiligheidswaarschuwingen ontving, wekt het nog meer verbazing dat de FBI deze drie zaken niet bij elkaar kon leggen. Toen hadden toch echt de alarmbellen moeten gaan rinkelen, aldus Edwards.
Een commissie van het Amerikaanse Congres begint binnenkort een onderzoek naar het falen van de inlichtingendiensten in aanloop naar de aanslagen van 11 september, zo meldt de BBC.